فرزانه حاتمی - استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
فرشید طهماسبی - استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
الهام حاتمی شاه میر - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران

هدف از اجرای تحقیق حاضر تعیین اثر سن، جنسیت و نوع رشته ورزشی (انفرادی و تیمی) بر کاربرد کارکردهای یادگیری مشاهده ای در ورزشکاران نخبه است. به منظور دست یابی به این هدف، 265 ورزشکار تیم های ملی ( 106 ورزشکار مرد و 159 ورزشکار زن) با میانگین سنی 20/6±4/84 پرسش نامه کارکردهای یادگیری مشاهده ای (کامینگ و همکاران، 2005) را برای اندازه گیری کاربرد سه کارکرد مهارتی، راهبردی و اجرایی تکمیل کردند. نتایج نشان می دهند که تفاوت جنسیتی در کاربرد کارکرد اجرایی وجود دارد. به عبارت دیگر، ورزشکاران زن به طور معنی داری بیشتر از ورزشکاران مرد از کارکرد اجرایی یادگیری مشاهده ای استفاده کرده اند در حالی که کاربرد کارکردهای مهارتی و راهبردی در بین ورزشکاران زن و مرد مشابه بود. علاوه بر این، هر سه رده سنی نوجوانان، جوانان و بزرگ سالان به طور مشابه از دو کارکرد راهبردی و اجرایی یادگیری مشاهده ای استفاده کرده اند، اما کاربرد کارکرد مهارتی در ورزشکاران بزرگ سال به طور معنی داری بیشتر از ورزشکاران رده های نوجوانان و جوانان بود. در نهایت اینکه، ورزشکاران رشته های انفرادی به طور معنی داری بیشتر از ورزشکاران رشته های تیمی از کارکرد راهبردی استفاده کرده اند در حالی که تفاوتی معنی دار درکاربرد کارکردهای مهارتی و اجرایی در بین ورزشکاران رشته های انفرادی و تیمی دیده نشد. یافته های تحقیق پیشنهاد می کنند که مربیان ورزشی، روان شناسان ورزش و ورزشکاران، از کارکردهای شناختی و انگیزشی یادگیری مشاهده ای به عنوان یک ابزار قدرتمند برای اکتساب مهارت های حرکتی و آماده سازی ورزشکاران از لحاظ روانی استفاده نمایند

یادگیری مشاهده ای، کارکردهای مهارتی، راهبردی و اجرایی، سن، جنسیت، رشته ورزشی، ورزشکار نخبه