الهه سعادتی فرد - کارشناس ارشد دانشگاه بیرجند
محمد کشتی دار - استادیار دانشگاه بیرجند
جعفر خوشبختی - استادیار دانشگاه بیرجند

هدف از این پژوهش، بررس ی روایی و پایایی آزمون راهبردهای عملکردی TOPS در جامعه ورزشکاران بزرگسال ایرانی بود. آزمون راهبردهای عملکردی TOPS آزمونی روان سنجی توانمندی است که مهمترین عوامل روان شناختی درگیر در رقابت و تمرین را در ورزشکاران مورد ارزیابی قرار می دهد. این آزمون برای اولین بار توسط توماس و همکارانش در سال 1999 با توجه به وجود مشکلاتی در پرسشنامه های روان شناختی مرسوم در آن زمان و احساس نیاز به آزمونی توانمندتر طراحی شد. آزمون راهبردهای عملکردی TOPS در طول سالیان مختلف و در نقاط مختلف جهان مورد بازبینی، روایی یابی و پایایی سنجی قرار گرفت که برای این پژوهش از جدیدترین نسخه آزمون استفاده شد. از جامعه ورزشکاران ایرانی 259 نفر نمونه (با میانگین سنی: 25/32 سال) به صورت تصادفی انتخاب شدند و آزمون مزبور را تکمیل کردند. این ورزشکاران زن و مرد بزرگسال، در 7سطح عملکردی و رقابتی مختلف و از 10 شهر ایران بودند که در 19 رشته ورزشی فعالیت می کردند. برای برآورد روایی گویه های این آزمون از روش تحلیل عاملی تاییدی و برای برآورد پایایی گویه ها، از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج مدل های تحلیل عاملی تاییدی، برازش قابل قبولی برای س اختار مکنون TOPS در سطح گویه ها و در سطح عوامل آزمون به دست داد و آزمون مذکور با 17 عامل و 66 گویه مورد تایید قرار گرفت. پایایی تمرین با 8 عامل و 31 گویه 0/73 به دست آمد و پایایی رقابت با 9 عامل و 35 گویه 0/74 حاصل شد که نشان از پایایی مناسب آزمون است. بنابراین، این آزمون روانشناختی برای ارزیابی مهم ترین مهارت های روان شناختی درجامعه ورزشکاران بزرگسال ایرانی قابل استفاده است.

روایی، پایایی، آزمون راهبردهای عملکردی TOPS ، ورزشکاران بزرگ سال ایرانی