نعیمه وارسته - دانشجوی پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران
سیداسحاق هاشمی - استادیار دانشکده پزشکی، عضو مرکز تحقیقات اعتیاد، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ایران
جمشید جمالی - دانشجوی دکترای آمار حیاتی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، ایران
لیدا معنوی فر - مربی هیات علمی، دانشکده علوم پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

هدف: افزایش لوب نوتروفیل یا هیپرسگمانتاسیون نوتروفیلی، یک یافته هماتولوژیکی است که در کمبود کوبالامین و اسید فولیک به وجود می آید . مطالعات و گزارشات ضد و نقیضی زیادی بروجود ارتباط بین هیپرسگمانتاسیون نوتروفیلی (NH) وفقرآهن دلالت می کنند. این مطالعه به بررسی ارتباط فقر آهن و آنمی فقرآهن با هیپرسگمانتاسیون نوتروفیلی می پردازد.دراین ارتباط اثر کمبود فولات نیز مورد بررسی قرار گرفته است. روش بررسی: بدلیل شیوع فقرآهن درخانم های جوان، مطالعه در این قشر صورت گرفت. 90 خانم 16-30 ساله مراجعه کننده به آزمایشگاه تشخیص بالینی بیمارستان امام رضا (ع) مشهد ( 29 نفر گروه فقر آهن Iron Deficiency; ID)، 30 نفرگروه آنمی فقر آهن Iron Deficiency Anemia; IDA 31 نفر گروه شاهد بودند. فریتین، فولات و کوبالامین سرم به روش رادیوایمنواسی و آهن و ظرفیت تام اتصال آهن Total Iron Binding Capasity; TIBC به روش کالریمتری اندازه گیری شد. شمارش کامل خون (CBC) ، و برخی اندکس های گلبول قرمز با استفاده از سیستم شمارشگر Sysmex k-21 انجام شد. برای بررسی NH در گستره خون محیطی بیمار، 100 نوتروفیل بطور جداگانه توسط دو کارشناس ماهر مورد شمارش قرارگرفت. یافته ها: آزمون کای دو تفاوت معنی داری بین NH در سه گروه فقرآهن وآنمی فقر آهن وشاهد p=0/001 نشان داد. NH ارتباط معنی داری با کاهش مقادیر آهن/ فریتین سرم P=0/001 داشت. آنالیز رگرسیون نشان داد که ارتباط بین NH و ID/IDA غالبا بدلیل وجود همزمان کمبود فولات در سطوح حداقل نرمال Low normal می باشد P=0/044 نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد بین NH و فقرآهن توام باکمبود فولات ارتباط وجود دارد لذا هنگام مشاهده NH درگستره خون محیطی بیماران بالاخص در زنان سنین باروری، باید به وجود همزمان کمبود آهن و کمبود فولات خفیف مشکوک شد و آن را مورد سنجش قرار داد. از آنجایی که NH تست ساده و کم هزینه ای می باشد می توان از آن بعنوان یک تست غربالگر در تشخیص فقرآهن و فولات بالاخص در خانم های در سنین باروری استفاده نمود.

هیپرسگمانتاسیون نوتروفیلی، کمبود آهن، کمبود فولات، زنان جوان