مهدی فرمانیان - استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب قم
ریحانه هاشمی (شهیدی) - دانشجوی دکتری شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب

نظریه امامت اسماعیلیان مبتنی بر تیوری تاریخ مقدس آنان است. در نگاه اسماعیلیه، تاریخبر اساس یک طرح از پیش تعیین شده به هفت دور تقسیم می شود که هر دوری با یک پیامبراولوالعزم شروع می شود و جانشینان آنان تاویلگر باطن دین آن دوره اند. آخرین دور با پایانتاریخ _ که همان دور قایم القیامه است _ به اتمام می رسد. در نگاه اسماعیلیه در هر زمان یکپیامبر ناطق و یک پیامبر صامت وجود دارد و امامت استمرار وصایت در اسماعیلیه است.امامت در اسماعیلیه از آن جهت اهمیت دارد که امامت زمینی را با معانی آسمانی (ادوار فلکیو عوالم عقول) مرتبط می سازد. امام در این راستا باید از خاندان رسول باشد که با دلایل عقلیو نقلی وجوب امامتش ثابت شده و دارای تنصیص، عصمت، علم و افضلیت است. معرفتامام موجب قبولی طاعات بوده و اطاعت از او موجب پذیرش اعمال می گردد.پایان تاریخ در اندیشه اسماعیلیه شامل معاد روحانی است که در آن ناطق هفتم به عنوانقایم القیامه حقایق باطنی عالم را بیان کرده و گاه این ناطق به عنوان مهدی موعود مطرحمی شود. با توجه به ظهور مهدی های مختلف در اسماعیلیه، تعابیر جدیدی در این رابطهظهور کرده و ناطق هفتم و قایم القیامه به عنوان امامی مطرح شده که انسا نها را به نهایتروحانیت و بعثت می رساند.

امامت، اسماعیلیه، ناطق، اساس