مهدی فلاح - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد
موسی رسولی - استادیار علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر
علی ایمانی - دانشیار بخش تحقیقات باغبانی، موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج
یاور شرفی - استادیار علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد

برای تشکیل میوه و باردهی اقتصادی در بادام باید گرده دهنده هایی در باغ استفاده شوند که با رقم های اصلی همپوشانی گلدهی داشته باشند و با توجه به محدودیت طول عمر تخمک در بادام، در کمترین زمان باروی صورت گیرد و میوه تشکیل شود. بنابراین ارزیابی دوره گرده افشانی موثر و مدت زمان رشد لوله گرده و آمیزش با تخمک اهمیت فراوانی برای باروری موفق و تشکیل میوه دارد. در این راستا مقدار نفوذ لوله گرده در قسمت های مختلف مادگی سه رقم و پنج نژادگان بادام در زمان های 24، 48، 72، 96 و 120 ساعت پس از گرده افشانی توسط میکروسکوپ فلورسنت بررسی شد. در این پژوهش والد مادری نژادگان (A(9.7 با والدهای پدری رقم تونو و نژادگان (A(8.39), A(10.11), A(230 والد مادری رقم شکوفه با والدهای پدری رقم های سهند و تونو و نژادگان های (A(1.16), A(230 و والد مادری رقم تونو با والدهای پدری رقم سهند و نژادگان های (A(9.7), A(1.16), A(230 تلاقی داده شدند. نتیجه ها نشان داد در زمان 24 ساعت پس از گرده افشانی، لوله گرده تا قسمت 1/3 بالایی مادگی و در زمان 48 ساعت در بیشتر ترکیب تلاقی ها لوله گرده تا قسمت میانی تخمدان نفوذ کرد. 72 ساعت پس از گرده افشانی در ترکیب تلاقی (A(9.7 (ماده) A(230)x (نر)، تونو (ماده) A(9.7)x (نر) و گرده افشانی آزاد رقم تونو، لوله گرده توانست به تخمدان برسد که نشان از گرده افشانی بالا و احتمال باروری موفق در این تلاقی ها داشت. با گذشت 96 ساعت پس از گرده افشانی در تمامی تلاقی ها لوله گرده به تخمدان رسید و پس از 120 ساعت درصد لوله های گرده نفوذ کرده به تخمدان افزایش یافت.

بادام، تلاقی، دوره گرده افشانی موثر، لوله گرده، میکروسکوپ فلورسنت