امیررضا سلامت - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران - آب، دانشگاه تبریز
بنفشه زهرایی - دانشیار دانشکده مهندسی عمران و عضو قطب علمی مهندسی و مدیریت زیرساخت
عباس روزبهانی - دانشجوی دکترای مهندسی عمران - آب، دانشگاه تهران
یوسف حسن زاده - استاد دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز

تغییر اقلیم در بسیاری از نقاط جهان آثار خود را در دهه های اخیر به جای گذاشته و انتظار می رود در دهه های آینده اثرات این تغییرات تشدید شود. ایران نیز از این تغییرات مستثنا نبوده و اثرات آن در بسیاری از حوضه های آبریز کشور مشاهده شده است. سازگاری با تغییر اقلیم در حوضه های آبریز با توجه به پیچیدگی های حاکم بر سیستم منابع و مصارف و تنوع تصمیم گیرندگان و تأثیر پذیران در سطح این حوضه ها در دراز مدت امری ضروری است. معیارهای مهم اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیست بایستی در فرآیند سازگاری مورد توجه قرار گیرند. در این تحقیق به منظور بررسی سیستماتیک سازگاری با تغییر اقلیم و تلفیق آن با مبانی توسعه پایدار از رویکرد سیستمی DPSIR (نیروی محرک- فشار- حالت- تأثیر- پاسخ) استفاده شده است. در این رویکرد با در نظر قرار دادن پویایی سیستم و تأثیر بازخورها در فرآیندهای حاکم بر آن، به ارائه یک بستر مناسب جهت تجزیه و تحلیل مؤلفه های مختلف سازگاری با تغییر اقلیم پرداخته می شود. در راستای استفاده از این رویکرد سه بخش مدیریت اطلاعات اقلیمی، مدیریت مدل های تحلیل اقلیمی و مدیریت تصمیم گیری برای سازگاری با تغییر اقلیم ارائه می شود که در بخش اول و دوم به تهیه اطلاعات هواشناسی مورد نیاز و همچنین استفاده از مدل های پیش بینی روند تغییر اقلیم در افق دراز مدت پرداخته می شود و در نهایت در بخش سوم، روش های تصمیم گیری چند معیاره برای رتبه بندی سناریوهای سازگاری با تغییر اقلیم در سطح حوزه های آبریز معرفی و پیشنهاد می شوند. نتایج این تحقیق می تواند جهت بررسی پدیده تغییر اقلیم و سازگاری با آن در فرآیند مدیریت جامع حوضه های آبریز کشور به کار رود. این رویکرد، ساختار مناسبی برای هماهنگی بین سازمان های ذینفع و تأثیرپذیر از اجرای طرح های سازگاری با تغییر اقلیم فراهم می کند.

سازگاری با تغییر اقلیم، مدیریت جامع حوضه آبریز، تصمیم گیری چند معیاره،DPSIR