زهره برهانی کاخکی - مربی دانشگاه سیستان و بلوچستان
حیدر صادقی - دانشیار دانشگاه تربیت معلم تهران
محمد شریعت زاده جنیدی - دانشجوی دکتری دانشگاه تهران
برار پورابراهیم - دانشجوی دکتری دانشگاه تهران

شوت جفت به دلایلی همچون درگیری کمتر با بازیکنان حریف، امکان کسب امتیاز از فواصلمختلف، مشکل بودن دفاع از آن، سریعترین نوع شوت، پیش بینی ناپذیر بودن زمان و جهتجهیدن قدرتمندترین و کاربردی ترین ابزار کسب امتیاز است (1). هدف از انجام تحقیق حاضر،بررسی نیروهای عکس العمل زمین حین اجرای شوت جفت موفق و ناموفق بسکتبال در دومسافت 4/25 متر (خط پرتاب آزاد، دو امتیازی) و مسافت 6/25 متر (خط پرتاب سه امتیازی) است. شش نفر از بهترین شوتکنندههای مرد حاضر در سوپر لیگبسکتبال باشگاه های کشور با میانگین و انحراف استاندارد سنی (3/04±23/33 سال)، قد (2/21±189/67 سانتیمتر)، وزن (5/58±84 کیلوگرم)، سابقه بازی (2/5±10 سال) که همگی راست دست بوده و سابقه عضویت در تیم ملی را داشتند در این تحقیق شرکت کردند. پس از تکمیل فرم رضایت نامه، از آزمودنی ها خواسته شد روی صفحه نیرو قرار گرفته، از دو مسافت 4/25 متر و 6/25متر اقدام به پرتاب شوت جفت کنند. اطلاعات مربوط به نیروهای عکس العمل زمین، یک شوت موفق(ورود توپ به درون حلقه بدون برخورد به تخته یا لبه حلقه) و یکشوت ناموفق (برخورد توپبه حلقه یا تخته و اوت شدن) ثبت و توسط نرم افزار وین آنالیز 6، تجزیه و تحلیل شد. مقایسهمیانگین و انحراف استاندارد مربوط به نیروهای عکس العمل زمین در چهار وضعیت آمادگی،خمیدگی، پرش و فرود ((T(3), T(2), T(1 و (T(4) برای دو شوت جفت موفق و ناموفق، با استفاده از نرم افزار SPSS و بهکارگیری روش آماری ویلکاکسون (p≤0/05) محاسبه شد. با وجود افزایش مقادیر نیروهای عکس العمل زمین در شوت جفت موفق نتایج تحقیق، بین میزان نیروهای عکس العمل زمین در شوت جفت موفق و ناموفق در چهار وضعیت فوق تفاوتمعنیداری نشان نداد. نتیجهگیری نهایی این است که ارتفاع رها یی و نیروهای عکس العملزمین بر موفقیت شوت جفت اثرگذارند.

بیومکانیک، کینتیک، نیروهای عکس العمل زمین، بسکتبال، شوت جفت