مصطفی سپهریان - کارشناس ارشد بیومکانیک ورزشی، دانشگاه بوعلی سینا
مهرداد عنبریان - استاد بیومکانیک ورزشی، دانشگاه بوعلی سینا

موفقیت در رشته ورزش سه گانه تابستانی به کارایی بهینه دویدن بدون ایجاد اختلال ناشی از دوچرخه سواری بستگیدارد. تغییر الگوی دویدن می تواند باعث بروز آسیب در اندام تحتانی به ویژه در مچ و کف پا گردد. هدف از پژوهشحاضر، بررسی اثر خستگی ناشی از دوچرخه سواری بر تغییرات مرکز فشار و توزیع فشار کف پایی حین دویدن درورزشکاران سه گانه کار مبتدی بود. بدین منظور 12 سه گانه کار مبتدی (با میانگین سنی 2/14±23/76 سال؛ وزن2/54±78/45 کیلوگرم؛ قد 2/23±179/82 سانتی متر) به صورت دردسترس انتخاب شدند و در این پژوهش شبه تجربیشرکت کردند. برای ایجاد خستگی از یک پروتکل 12 مرحله ای دوچرخه سواری بر روی دستگاه کارسنج استفاده شد ومیزان انحرافات مرکز فشار و توزیع فشار کف پایی به وسیله دستگاه فوت اسکن، قبل و بعد از پروتکل خستگی درفازهای مختلف دویدن اندازه گیری گردید. نتایج نشان می دهد که حداکثر فشار واردشده در نواحی داخلی پاشنه(P=0/029) و ناحیه استخوان کف پایی اول (P=0/001)، ناحیه استخوان کف پایی دوم (P=0/001)، ناحیه استخوان کف پایی سوم (P=0/01) و ناحیه استخوان کف پایی چهارم (P=0/017) به صورت معناداری افزایش یافته است؛ اما ناحیه میانی پا کاهش را نشان می دهد (P=0/045) شایان ذکر است که پس از خستگی در مرحله تماس، سوپینیش پا به طور معناداری کاهش یافته است (P=0/02)؛ اما در مرحله میانی استقرار، پرونیش به صتورت معناداری افزایش پیدا کرده است(P=0/04). براساس این یافته ها می توان گفت که خستگی ناشی از دوچرخه سواری باعث افزایش فشار های کف پایی و تغییر در انحرافات مرکز فشار می شود و این عوامل می توانند باعث ایجاد درد و آسیب دیدگی های اندام تحتانی گردند؛ازاین رو، پیشنهاد می شود سه گانه کاران مبتدی عضلات اینورتور خود؛ به ویژه عضله درشت نی قدامی را تقویت نمایند.

سه گانه، خستگی، دوچرخه سواری، دویدن، توزیع فشار کف پایی، مرکز فشار پا