حسین جوان - دانشجوی کارشناسی ارشد ژیومورفولوژی دانشگاه تهران
سیدموسی حسینی - استادیار دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران

برآورد دقیق میزان بار رسوبات آبراهه ها همواره یکی از مهمترین دغدغه های مسیولین و محققین طرحهای عمرانی در حوضه های آبریز است. محققین مختلفی همواره تلاش کردهاند که میزان بار جامد آبراهه را به خصوصیات مورفومتریک حوضه بالادست مربوط نموده و آن را با دقت بیشتری برآورد نمایند. یکی از این تلاشها، مدل هیدروگراف واحد لحظهای احتمالاتی رسوب (GIUS) میباشد که توسط لی در سال 2010 توسعه داده شده است. در این مقاله، مدل 1GIUS با تیوری احتمالات مسیر جریان و انتقال آب هنگام بارندگی تلفیق شده و به منظور پیشبینی بار رسوبات روزانه دو حوضه طالقان و شاهرود که در بالادست سد سفیدرود قرار دارند، استفاده شده است. به منظور انجام مدل از نقشه های توپوگرافی، کاربری اراضی، مدل رقومی زمین و نرم افزارهای مرتبط استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان دهنده دقت بالای این مدل در تخمین بار رسوبات روزانه در حوضه طالقان و دقت پایین آن در حوضه شاهرود میباشند. میانگین درستی نتایج GIUS در حوضه طالقان 75.25 و در حوضه شاهرود 46.3 است. با توجه به اینکه مدل GIUS از احتمال مسیرهای انتقال و احتمال مساحت بالادست، در قرارگیری قطرات آب در هنگام بارندگی استفاده می کند، بالارفتن خطای اندازه گیریها با افزایش مساحت حوضه آبریز را میتوان دلیل این امر دانست.

خصوصیات موروفومتری، حوضه آبریز، GIUS، رسوب، شاهرود، طالقان