فتانه محمودی - عضو هییت علمی دانشگاه مازندران، دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
مهناز شایسته فر - فر استادیار دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

شاهسونها یا عشایر ایلسون (عشایر شاهسون بعد از انقلاب نام خود را به ایلسون تغییر دادند)، یکی از مهمترین طوایف شمال غربی و ترک زبان ایران به شمار می روند. سرزمین کنونی این ایل، منطقه کوهستانی اهر، مشکین شهر، دشت مغان، کناره های رود ارس و پاره ای دیگر از مناطق آذربایجان شرقی است . آنها به تولید سوماک، کیف گلیم (مفرش)، بافته های مسطح، رو کرسی، پالاس و ورنی شهرت دارند. در طرح و بافت گلیم های آنها نوعی محدودیت به چشم می خورد. از نگاره های بزرگ و برجسته، به صورت ردیفی استفاده شده است. اکثریت این نقوش در بافته های قفقاز و آناتولی نیز مشاهده می گردد. بعضی شباهت های اقوام شاهسون و قفقاز به حدی است که امکان تمایز آنها به سختی میسر است، به خصوص در بافته های قدیمی تر که مربوط به زمانی است که مرزهای جنوبی قفقاز و شاهسون یکی بوده اند. هدف از این تحقیق، بررسی تطبیقی عناصر تزیینی و نقوش گلیم های ایل شاهسون و منطقه قفقاز است. این مقاله با هدف پاسخگویی به سوالات زیر نوشته شده است: 1) نقوش تزیینی بافته های ایل شاهسون چه هستند 2) نقوش بافته های منطقه قفقاز چه عناصر تزیینی دربردارند و3)نقوش دومنطقه چه شباهت ها و تفاوت هایی بایکدیگر دارند مقاله ازنوع تاریخی و روش بررسی توصیفی تحلیلی است براساس این روش ابتدا مناطق و سپس نقوش بافت ها توصیف و تحلیل می شوند گرداوری مطالب ازمنابع کتابخانه ای و الکترونیکی انجام گرفته است

گلیم های شاهسون،نقش مایه های تزیینی،گلیم های قفقاز