رسول پروان - عضو هییت علمی گروه فرش، مرکز آموزش عالی فرش راور، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

شیوه پیچ بافی گلیم طی قرون گذشته در ایالت و عشایر استان کرمان بویژه در ایل افشار در منطقه سیرجان رایج بوده و به عنوان تزیین سفره ها و نمکدانها کاربرد داشته است. تا اینکه چند دهه ای است در شیوه بافندگی گلیم در این منطقه تحولاتی رخ داده و پیچبافی در تمام سطح گلیم به کار رفته و با نام گلیم شیریکی پیچ نامور شده است. شیوه پیچبافی بعداز اینکه با شیوه ای مستقل پدید آمد، با قالیبافی ترکیب شد و گونه ای از گلیم شیریکی پیچ با نام گلیم قالی شکل گرفت و گونه صرفا پیچ باف آن گلیم سوزنی نامیده شد. این سوالات مطرح است که چه نوع مواد اولیه و ابزار بافتی در گلیم شیریکی پیچ استفاده میشود و ویژگیهای فنی چله کشی و بافت آن به چه صورت است و چه تحولاتی در دهه های اخیر در شیوه بافت این نوع گلیم رخ داده است لذا در این مقاله ضمن بررسی شیوه پیچ بافی در گلیم منطقه سیرجان در استان کرمان، تمامی مراحل بافت گلیم به صورت تخصصی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به اینکه برخی منابع تنها به اشاراتی کوتاه در زمینه فنون و عوامل بافت گلیم شیریکی پیچ بسنده کرده اند، در این مقاله با روش تحقیق توصیفی با استفاده از منابع تخصصی فرش و مطالعات میدانی به مسایل فنی این نوع گلیم در سیرجان و تحولات بافندگی آن در دهه های اخیر پرداخته شده است.

سیرجان، گلیم پیچ باف، گلیم سوزنی، گلیم شیریکی پیچ، گلیم فرش ، گلیم قالی