بهروز رستاخیز - پژوهشگر دوره دکتری انسانشناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
عطیه آذرشب - پژوهشگر دوره دکتری انسانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

پژوهشهای علوم اجتماعی بهطور عام و تحقیقات انسانشناختی بهطور خاص، بهویژه در نیم قرن اخیر و از منظر روششناسی، مورد بحثهایی اساسی واقع گردیدهاند. بسیاری از این مباحث را باید حول آنچه تحت عنوان چرخش تفسیری در علوم اجتماعی مطرح شد، مدنظر قرار داد؛ چرخش تفسیری، پیش از هر چیز، پرسش از فلسفه علوم اجتماعی و مشخصا0 روش شناسی آن بود. در نگاه جدید، بر رسالت روش شناختی علوم اجتماعی، نه برای تبیین عل6ی واقعیتهای اجتماعی شیء انگاشته شده، بلکه بهمنظور دستیابی به فهمی از زندگی مردم آنگونه که براساس ادراک ایشان بنا شده است، تاکید شد. انسان شناسی به عنوان یکی از رشته های ممتاز به لحاظ درگیری انسانی با اجتماعات فرهنگ محور، همواره از پیش برندگان پیشتاز چنین نگاهی در پژوهشهای خود بوده است. رهیافت تفهمی- تفسیری در روش شناسی انسان شناختی، مبتنی بر مبانی اندیشه ای ویژه و نیز شیوه های عملی انعطاف پذیری است که پژوهشگر را در جستجوی معنی، هدایت میکند. مقاله حاضر، تاملی بر این مبانی و شیوه هاست، تا اینکه در نهایت به راهنمایی، برای چگونگی فهم معنی، مختصاتیابی آن و بازنمایی ساخت فرهنگی یک اجتماع دست یابیم. یافته های پژوهش، یافته هایی در تشریح مردم نگاری تفسیری مبتنی بر روایتها به عنوان مسیری راهگشا در فهم معانی عملکردهای انسانی میباشند.

معنی، مردم نگاری، تفهم، تفسیر، روایت