سیدعباس موسویان - عضوهییت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

خط حاصل از حذف اوراق قرضه و قابلیت عقود اسلامی برای طراحی ابزارهای مالی متنوع، اندیشمندان مسلمان را به فکر طراحی ابزارهای مالی اسلامی انداخت؛ به طوری که در زمان کوتاهی انواعی از ابزارهای مالی اسلامی طراحی شد. این مقاله به تبیین یکی از این ابزارها که براساس قرارداد استصناع طراحی شده است، می پردازد. در این ابزار وزارتخانه ها، شهرداری ها، شرکتهای دولتی و خصوصی که در صدد احداث یا توسعه پروژه خاصی هستند و اعتبار مالی لازم برای انجام آن را ندارند، طبق قرارداد استصناع، ساخت پروژه مذکور را به سازنده (پیمانکار) سفارش می دهند و در مقابل متعهد می شوند بهای پروژه را طبق زمان بندی مشخص به سازنده بپردازنده در این روش سفارش دهنده به جای پرداخت پول، متناسب با پیشرفت پروژه، اوراق بهادار استصناع می پردازد. سازنده می تواند در سررسید، وجه اسمی اوراق را دریافت کند یا قبل ازسررسید، اسناد را در بازار ثانوی بفروشد.اوراق استصناع از نوع ابزارهای مالی انتفاعی با نرخ بازدهی معین محسوب می شود و انتظار این است که از سوی افراد ریسک گریز و متعارف مورد استقبال قرار گیرد. این ابزار افزون بر توسعه سرمایه گذاری، وسیله مناسبی برای سیاست مالی و پولی نیز محسوب می شود و برای بازار سرمایه ایران که با کمبود ابزارهای مالی متنوع مواجه است، مکمل خوبی می باشد.

استصناع، خرید دین، اوراق استصناع، بازار اولیه و ثانویه، سیاست مالی و پولی۔