محمدرضا شریف آزاده - عضوهییت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
سهیلا کاغذیان - دانشجوی دکتری اقتصادعضوهییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی

این مطالعه با استفاده از سیستم معادلات همزمان و به کمک روش خودرگرسیون برداری (VAR) | عوامل موثر بر انوار تجاری در اقتصاد ایران را بررسی می نماید. شاخص ادوار تجاری شکاف تولید در نظر گرفته شده است که از تفاضل تولید ناخالص داخلی و تولید بالقوه به دست می آید همچنین در این مطالعه به بررسی عوامل موثر بر ادوار تجاری در اقتصاد ایران پرداخته شده است، همچنین به منظور شناخت دلیل نوسانات در اقتصاد ایران با توجه به متغیرهای موجود در مدل هم حرکتی این متغیرها با شکاف تولید، با استفاده از شاخص ضریب همبستگی متقابل بررسی شده است. یکی از مزایای این مطالعه نسبت به سایر مطالعات، بررسی سیستمی و همزمان تاثیرگذاری متغیرهای مدل بر شکاف تولید و شکاف تولید بر متغیرهای موجود در مدل است نتایج نشان می دهد: تکانه های وارد شده از سمت متغیرهای موجود در منل (نرخ تورم، نرخ رشدارز، نرخ رشد نقدینگی و درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز) بر شکاف تولید سبب افزایش شکاف تولید شده که این امر خود تاییدی بر تاثیر مستقیم و مثبت این عوامل در ایجاد و تداوم ادوار تجاری در اقتصاد ایران است. همچنین نتایج حاصل از بررسی هم حرکتی متغیرهای موجود در مدل نشان میدهد که تمام متغیرهای موجود در مدل به غیر از نرخ تورم، متغیرهای پیشرو در اقتصاد ایران هستند که با توجه به این نکته، برای تبات اقتصادی و کاهش نوسانات در اقتصاد ایران باید به این متغیرهای پیشرو (نرخ رشد ارز، نرخ رشد نقدینگی و درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز) توجه بیشتری داشت.

تولید بالقوه، شکاف تولید ناخالص داخلی، ادوار تجاری، خودرگرسیون برداری (VAR) و ضریمپ همبستگی متقابل