عبدالحمید معرفی محمدی - عضو هییت علمی دانشگاه اصفهان

علم اقتصاد مثل هر علم دیگر، برای تبدیل شدن به یک علم تجربی باید یک مسیله روش شناختی یعنی مسیله استقراء را حل کند. بنیانگذاران پارادایم اقتصادسنجی فکر می کردند که می توان با استفاده از نظریه های آمار و احتمالات مسیله استقراء را حل کرد. ایده مقاله حاضر این است که پارادایم اقتصادسنجی در راه رسیدن به این هدف ناکام مانده است. این ناکامی نیز یک دلیل روش شناختی (عدم حل مسیله استقراء) داشته است که ریشه در یک مسیله معرفت شناختی (یعنی مسیله علیت ) دارد و نه به خیال بنیان گذاران پارادایم اقتصادسنجی دلایل صرفا تکنیکی که در حوزه علم آمار قابل حل باشد. برای اثبات این ادعا نشان داده می شود که پارادایم اقتصاد سنجی، به رغم تنوع بخشی در تکنیک هایش، مبتنی بر مفهومی هیومی از علت است که نمی تواند مسیله استقراء را حل کند. راه حل تغییر در روش شناسی با توجه به ملاحظات معرفت شناختی است و نه صرفا تغییر در تکنیک های آماری. این در حالی است که اغلب نقدهای صورت گرفته به اقتصادسنجی در این راستا به این نکته توجه نداشته اند و نقدها معطوف به تکنیک های آماری بوده است. این مسیله ادعای پارادایم اقتصادسنجی مبتنی بر سیاست گذاری علمی در علم اقتصاد را نیز با چالش مواجه می کند.

روش شناسی، اقتصادسنجی، روش آماری، مسیله استقراء، تحلیل على و تجربه