شهره وثوقی - گروه مهندسی شیمی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران،
سیدمحمودرضا حجتی - گروه مهندسی شیمی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران،
علی کسراییان - گروه علوم خاک، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران،

کمبود آب از مهمترین مشکلاتی است که در مناطق خشک و نیمه خشک به وفور دیده میشود و رشد و توسعه پوشش گیاهی را در این مناطق با محدودیت روبهرو کرده است. استفاده از هیدروژل ابرجاذب از جمله راهکارهای افزایش بهره وری آب کشاورزی است. هدف این پژوهش، ساخت و بررسی خواص کامپوزیت هیدروژل ابرجاذب با روش کوپلیمرشدن بین مونومرهای آکریل آمید-آکریلیک اسید و زیولیت به عنوان نانوذرات خاک رس در مقادیر وزنی 0، 0/5، 1 و 1/5% است. با طراحی آزمون به روش فاکتوریل جزیی اثر مقادیر مواد سازنده در ساختار و خواص ابرجاذب و مقدار جذب آب بررسی شده است. از متیلن بی سآکریل آمید به عنوان عامل شبکه ساز و آمونیوم پرسولفات به عنوان آغازگر استفاده شد. طبق نتایج آزمونهای گرماوزنسنجی، طیف سنجی زیرقرمز، میکروسکوپی الکترون پویشی و پراش پرتو X، افزایش نانوذرات تا 1% وزنی باعث افزایش مقاومت گرمایی، ایجاد تخلخل و شبکه یکنواخت در ساختار ابرجاذب میشود. این هیدروژل ابرجاذب، قابلیت جذب 1100 g/g آب مقطر را دارد. مقدار جذب و نگهداری آب ابرجاذب در پنج بافت مختلف خاک بررسی شد که حاصل اختلاط 0، 25، 50، 75 و 100% شن با خاک متوسط بود. طبق نتایج ابرجاذب در هفته اول پس از آبیاری در خاک با بافت 50% شن بهترین نگهداری رطوبت اولیه را نشان میدهد و نیز در خاک با بافت شنی پس از 53 روز 30( روز دیرتر از نمونه کنترل( خاک به وزن اولیه میرسد.

هیدروژل ابرجاذب، زیولیت ، آکریل آمید، آکریلیک اسید، بافت خاک