فرنوش کریمی - زنجان، دانشگاه زنجان، دانشکده علوم، بخش شیمی
زهرا محمدنیا - زنجان، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، دانشکده شیمی
ابراهیم احمدی - زنجان، دانشگاه زنجان، دانشکده علوم، بخش شیمی

از میان روشهای مختلف پلیمرشدن رادیکالی کنترل شده، پلیمرشدن رادیکالی انتقال اتم )ATRP( از موفق ترین روشهای پلیمرشدن مونومرها با الگوی کنترل شده است. اثر پارامترهای مهم بر سینتیک پلیمرشدن متیل متاکریلات با استفاده از 1H NMR و GPC بررسی شد. در این پژوهش، لیگاند سه دندانه ای بیس)-2دودسیل-سولفانیل-اتیل(-آمین و کاتالیزگر دارای لیگاند مزبور بر پایه مس))I برمید تهیه شد. برای شناسایی لیگاند و کاتالیزگر، از روشهای مختلف مانند 1H NMR، FTIR و UV-Vis استفاده شد. در ادامه، پلیمرشدن رادیکالی انتقال اتم مونومر متیل متاکریالت در حالت توده با استفاده از کاتالیزگر بیس)-2دودسیل سولفانیل-اتیل(-آمین/مس))I برمید و آغازگر اتیل--2برمو--2متیل پروپیونات در شرایط مختلف انجام شد. سینتیک پلیمرشدن با روشهای 1H NMR و وزن سنجی بررسی شد. نمودارهای سینتیکیLn([M]0/[M]t( برحسب زمان رسم و ثابت سرعت انتشار ظاهری از این منحنیها استخراج شد. در ادامه، اثر دما بر سینتیک پلیمرشدن با روش 1H NMR در دماهای مختلف 75( و )90°C، بررسی شد. اثر مقادیر مختلف مونومر نسبت به آغازگر 1:500(، 1:600 و )1:700 در دمای 90°C بررسی شد. برای تایید و بررسی اثر سایر متغیرها )دما، غلظت کاتالیزگر و مونومر( بر سینتیک پلیمرشدن از روش وزنسنجی نیز استفاده شد. رابطه خطی در نمودارهای سینتیکی به همراه شاخص پراکندگی باریک )حدود )1/2، زندهبودن این روش پلیمرشدن را تایید کرد. با افزایش دما، سرعت پلیمرشدن نیز افزایش یافت و دمای 90°C به عنوان دمای بهینه در بررسیهای بعدی استفاده شد. رسم منحنی های سینتیکی نشان داد، در پلیمرشدن توده به دلیل نقش مونومر به عنوان حالل، با افزایش مقدار مونومر و در پی آن کاهش غلظت آغازگر، سرعت پلیمرشدن کاهش مییابد. در مرحله بعد، اثر لیگاند نسبت به مس))Iبرمید 1:1(، 1:1/5، )1:2 بر سینتیک پلیمرشدن بررسی و با استناد به منحنیهای سینتیکی، سرعت با افزایش غلظت لیگاند و انحالل بیشتر کاتالیزگر در محیط، افزایش یافت.

متیل متاکریلات، پلیمرشدن رادیکالی انتقال اتم، سینتیک پلیمرشدن،1H NMR،وزن سنجی