میریعقوب سیدرضایی - دانشجوی دکتری مدیریت توسعه، دانشگاه تهران، تهران، ایران
علی اصغر پورعزت - استاد مدیریت دولتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

بودجه به منزله قلب فراگرد خط مشی گذاری و بودجهبندی به منزله مهمترین فراگرد تصمیمگیری در نهادهای عمومی، از چنان اهمیتی برخوردارند که اصلاح آنها، اصلاح امر حکومت و کشور تلقی میشوند؛ اصلاحی که باید معطوف به یادگیری در جهت بودجهبندی بهتر باشد؛ زیرا که بودجه، آینه تمامنمای فعالیتها و خط مشی های حکومت است. این در حالی است که پژوهشهای صورت گرفته و معرفی سیستمهای متعدد بودجهبندی طی سالیان گذشته، از ناکارآمدی سیستمهای بودجهبندی متداول در اکثر کشورها حکایت دارند؛ تسری چنین وضعی به کشور ما، پژوهشگران را بر آن داشت تا ضمن مدنظر قرار دادن ملاحظات مربوط به بافت اجتماعی و تاریخی، در این باره مطالعه نمایند. بنابراین این پژوهش، با هدف شناسایی ویژگیهای سیستم مناسب بودجهبندی عمومی، از نگاه کارشناسان و صاحبنظران عرصه بودجهبندی و بررسی دیدگاه های گوناگون در این باره صورت گرفت. روش پژوهش، تحلیل تم و ابزار اصلی جمعآوری داده ها، مصاحبه بوده است. مطابق با تحلیل داده های جمعآوری شده، پنج طبقه تم اصلی با مجموعهای از تمهای فرعی تحت پوشش ذیل عناوین واقعگرایی و فنگرایی ، اصلاحگرایی و یادگیرندگی ، علمگرایی و دانشمحوری ، هدفمداری و ارزشمداری پدیدار شدند. به نظر میرسد که با مدنظر قرار دادن این مقوله ها در سیستم بودجهبندی حکومت، میتوان با حرکت در مسیر اصلاح امر بودجهبندی و بودجه، امیدوار بود که این سند مهم، در مسیری یادگیرنده به سوی توسعه و پیشرفت، جامعه را در مسیر تعالی رهنمون گردد.

بودجه بندی عمومی، حکومت، سیستم مناسب بودجه بندی، اصلاح گرایی، یادگیرندگی