بهنام شهایی - دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
حسن دانایی فرد - استاد گروه مدیریت دولتی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
عادل آذر - استاد گروه مدیریت صنعتی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

خط مشی یارانه ای ایران پس از حدود 30 سال، در آخرین ایستگاه به تصویب و اجرای قانون هدفمندی یارانه ها رسید. هدف این پژوهش بررسی فرایند تغییر عمده در خط مشی یارانهای ایران با تکیه بر چهارچوب ایتلاف مدافع است. طرح این پژوهش شامل جهتگیری فلسفی پساتحصل گرایی، استراتژی مطالعه موردی، و روش تحلیلی ردیابی فرایند است. شواهد ارایه شده از مصاحبه با 7 تن از نخبگان خط مشی و نیز اسنادو مدارک عمومی نشان داد که دو ایتلاف مدافع در خط مشی یارانه ای ایران وجود داشت: ایتلاف مصرف محور هدفمندی یارانه ها که بر آزادسازی یکباره قیمتهای کالاهای اساسی و حاملهای انرژی و حمایت از اقشار آسیبپذیر تاکید داشت و ایتلاف تولیدمحور هدفمندی یارانه ها که بر آزادسازی تدریجی قیمتها، لزوم حمایت از بخش تولید، و توجه به راهکارهای غیرقیمتی توجه داشت. همچنین، شواهد حاکی از آن بود که تغییر عمده خط مشی یارانه ای ایران را میتوان به چهار سازوکار علی چهارچوب ایتلاف مدافع نسبت داد: یادگیری از خطمشی، التهابات و شوکهای بیرونی، شوکهای درونی، و توافق مذاکره ای.

یارانه، فرایند خط مشی، چهارچوب ایتلاف مدافع، ردیابی فرایند، تغییر خط مشی