شهرام بهرامی - استادیار گروه جغرافیا- دانشکده جغرافیا و علوم محیطی- دانشگاه تربیت معلم سبزوار
محمدعلی زنگنه اسدی - استادیار گروه جغرافیا- دانشکده جغرافیا و علوم محیطی- دانشگاه تربیت معلم سبزوار
کاظم بهرامی - کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی- دانشگاه تربیت مدرس

اشکال و فرایندهای ژیومورفولوژی از مهم ترین عوامل موثر در تشکیل و کیفیت مصالح ساختمانی به ویژه سنگدانه ها هستند. هدف این تحقیق بررسی نقش اشکال و فرایندهای ژیومورفولوژی در تشکیل و کیفیت مصالح ساختمانی به ویژه سنگدانه ها در حوضه ی قلعه شاهین میباشد. حوضه ی قلعه شاهین با مساحت 169/8کیلومترمربع، بخش بالادست حوضه الوند در استان کرمانشاه و بخشی از زون ساختمانی زاگرس چین خورده محسوب میشود. جهت دستیابی به هدف این تحقیق، ابتدا لندفرم ها و فرایندهای ژیومورفولوژی منطقه براساس تصاویر ماهواره ای کویک برد و مطالعات میدانی شناسایی گردید. نتیجه این تحقیق نشان میدهد که لندفرم هایی مانند واریزه ها و مخروط افکنه های جدید و قدیم دارای مقادیر زیادی رسوب و سنگ هوازده و خرد شده هستند که میتوانند به عنوان مصالح ساختمانی استفاده شوند. جهت بررسی کیفیت سنگدانه ها، تعداد 14 نمونه از سنگدانه ها واقع در مخروط افکنه ها و واریزه ها برداشت شد و آزمایش ارزش ضرب های آنها براساس الک شماره 8 انجام گردید. نتایج آزمایش ارزش ضربه ای نشان می دهد که میانگین مقاومت به ضربه در واریزه ها، مخروط افکنه های جدید و مخروط افکنه های قدیمی به ترتیب 9/835، 8 و 9/47 درصد میباشد که نشان دهنده کیفیت خوب تمامی نمونه ها در لندفرم های مورد مطالعه است. بررسی این تحقیق نشان می دهد که با وجود کیفیت مناسب سنگدانه های واقع در واریزه ها و مخروط افکنه ها، مخروط افکنه های قدیمی به علت قرار گرفتن در معرض هوازدگی طولانی مدت، دارای سنگدانه های با کیفیت نسبتا کمتری هستند در حالی که در مخروط افکنه های جدید با هوازدگی کمتر و رسوبات تازه تر، کیفیت سنگدان ها نسبتا بهتر است. به طور کلی نتیجه این تحقیق بیانگر آن است که بررسی اشکال و فرایندهای ژیومورفولوژی نقش مهمی در شناسایی و تعیین کیفیت مصالح ساختمانی به ویژه سنگدانه ها ایفا مینماید.

قلعه شاهین، سنگدانه، ژیومورفولوژی ، فرایند، واریزه، مخروطافکنه