منچهر فرج زاده - استادیار گروه جغرافیا،دانشگاه تربیت مدرس
سعید رجایی نجف آبادی - کارشناس ارشد اقلیم شناسی، دانشگاه تربیت مدرس
یوسف قویدل رحیمی - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس

هدف از این پژوهش بررسی اثر نوسان بارش بر دبی رود کشف رود است. در این پژوهش داده های اقلیمی بارش و روانآب سطحی در یک دورهی آماری 40 ساله از سال 1347 تا 1387 برای شناسایی تغییر و جهش بارش روان آب در سطح کل حوضه و همچنین ایستگاهی مورد استفاده قرار گرفت. به وسیله ی ضریب همبستگی پیرسون ، میان بارش و روان آب، میزان اثر مستقیم بارش بر روان آب، در سطح حوضه مشخص کرده و سپس با استفاده از میزان انحراف معیار ماهانه و سالیانه، نرخ نوسانات را در طی دورهی آماری نمایش دادیم. همچنین به وسیله ی میانگین متحرک سه ساله و آزمون من کندال روند خطی و جهش های شکل گرفته در سری های زمانی در سال های مورد مطالعه بررسی شدند. نتایج نشان داد که بارش و دبی در سطح حوضه، طی سال های اخیر، خشکی و ترسالی های متوالی را سپری کرده است. علاوه بر آن شدت خشکی ها در حال افزایش است. روند کلی بارش و دبی حوضه کاهشی بوده است. همچنین از نظر فصلی بیشترین تغییرات ماهانه بر روی روان آب سطحی در فصل بهار و فروردین ماه مشاهده شده است و کمترین این تغییرات در اواخر تابستان میباشد که دلیل آن خشک شدن رود در این فصل در طی سال های مورد مطالعه است. آزمون منکندال نیز نشان از جهش در ایستگاه های دبی سنجی داشته که این جهش در جهت منفی و کاهشی بوده است. در برخی از ایستگاهها این جهش از محدوده ی اطمینان 95 درصد خارج شده و موجب تغییر اقلیم در سطح ایستگاهی گردیده است.

تغییر اقلیم، دبی، من کندال، میانگین متحرک، کشف رود