یعقوب زنگنه - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
داوود سمیغی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه حکیم سبزواری سبزوار، ایران
سیدهادی حسینی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه حکیم سبزواری سبزوار، ایران
زکیه آب باریکی - کارشناس محیط زیست و همکار مرکز پژوهشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

یکی از جنبه های پویایی شهر، حرکت خانواده ها از یک محل مسکونی به سایر محله ها در داخل شهر است. این جابه جایی ها که به دلایل و انگیزه های فردی، اجتماعی و اقتصادی صورت میگیرد، نقش عمدهای در شکل گیری و یا تغییر ساختار اجتماعی فضایی شهر ایفا میکند. در مطالعات شهری، بررسی چگونگی و چرایی تحرکات سکونتی، برای دستیابی به قانون مندی های حاکم بر آن، از ضرورت و اهمیت خاصی برخوردار است. هدف این تحقیق بررسی مهاجرت های درون شهری خانواده ها در داخل شهر سبزوار و تحلیل عوامل تاثیرگذار بر این تحرکات است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز به روش پیمایشی گردآوری شده و با استفاده از روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که بیش از نیمیاز خانواده های مورد بررسی 56/4 درصد حداقل یک بار محل سکونت خود را در داخل شهر تغییر داده اند. بیشترین حجم جابه جایی خانواده ها در داخل و بین مناطق درآمدی متوسط، متوسط به پایین تا کم درآمد صورت گرفته است. البته این جابه جایی ها همیشه در جهت مثبت یعنی از مناطق درآمدی پایین به سمت مناطق درآمدی بالاتر نبوده است بلکه تحرکات سکونتی معکوس به سوی مناطق درآمدی پایین تر نیز وجود داشته است. از دیگر نتایج این تحقیق وجود رابطهی معنادار بین شاخص های اجتماعی اقتصادی، به ویژه سطح درآمد و تحصیلات با چگونگی تحرکات سکونتی خانواده ها است. دلایل و انگیزه های اقتصادی (بهبود وضعیت مالی یا کاهش درآمد)، سنخیت اجتماعی - اقتصادی و احساس منزلت اجتماعی، نزدیکی به خویشاوندان و آشنایان و محیط ساکت و آرام از مهم ترین عوامل موثر در انتخاب محل سکونت وتغییر آن توسط خانواده ها بوده است.

سبزوار، مهاجرت های درون شهری، تحرک سکونتی