مهدی مطیع - استادیار دانشگاه اصفهان
محسن خالقی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث
پیمان کمالوند - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث

خداوند در سوره مبارکه واقعه پس از اینکه انسانها را به سه دسته اصحاب المیمنه ، اصحاب المشیمه و سابقون تقسیم می کند، می فرماید گروه زیادی از سابقون از اولین بوده و اندکی از آنها را آخرین تشکیل می دهند. تفاسیر به بیان مصداقی این مفاهیم و تبیین اولین و آخرین با معیار زمانی پرداخته اند که لازمه این اقوال تقلیل سابقون در گذر زمان بوده است. در آموزه های قرآنی و روایی، اولین کسانی هستند که در پرتو ایمان به خدا و توحیدیه استعداد و ظرفیت های خود را شکوفا کرده و به فعلیت می رسانند، لذا اکثریت سابقون و اصحاب المیمنه را تشکیل می دهند، اما آخرین که اقلیت سابقون را تشکیل میدهند با اینکه روحیه و ظرفیتی مانند اولین ندارند لکن دسترسی به مقام سابقون برای آن ها غیرممکن نیست و می توانند درراستای عبودیت خداوند به این مقام نایل گردند دراین پژوهش بیان مصداقی این اصطلاحات درآموزه های قرآنی و روایی جهت شناسایی روحیه سابقون مورد بررسی قرارگرفته است

تفسیرقرآن،سوره واقعه،سابقون