سجاد صدر - دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی برق، دانشگاه علم و صنعت
داود عرب خابوری - دانشیار، دانشکده مهندسی برق، دانشگاه علم و صنعت
مصطفی نمازی - کارشناس شرکت مهندسی و ساخت لوکوموتیو مپنا

از آنجا که حمل و نقل ریلی یکی از امن ترین و پاکترین شیوه های حمل بار و مسافر است لذا تحقیق بر روی بهبود عملکرد زیر سیستم های آن می تواند موضوعی در راستای نیاز صنعت باشد. یکی از مهم ترین زیر سیستمهای هر وسیله نقلیهای بخش محرکه آن است. حرکت بر روی ریل به دلیل صیقلی بودن چرخ و ریل، به میزان بسیار کمتری از انرژی نسبت به حرکت خودرو بر روی سطح آسفالت نیاز دارد. لیکن کم بودن اصطکاک سبب در جا چرخیدن چرخ قطار بر روی ریل خواهد شد. اگر میزان درجا چرخیدن چرخ قطار از یک حدی بالاتر برود سبب کاهش شتاب قطار و کاهش عمر چرخ و ریل می گردد، لذا کنترل این میزان درجا چرخیدن چرخ دارای اهمیت ویژه ای است. از این رو داشتن مدلی جهت سیستم کنترل سرعت قطار الکتریکی با لحاظ لغزش چرخ بر روی ریل، می تواند مفید واقع گردد. در این مقاله پس از بیان تاریخچه کنترل لغزش، با کنار هم قرار دادن معادلات حرکت و استفاده از یک رویتگر چسبندگی قسمت مکانیکی سیستم مدل شده است. در زیر سیستم کنترل سرعت، جهت کنترل سرعت موتور قطار ، که از نوع موتور القایی است، روش کنترل برداری پیشنهاد گردیده است. با کنار هم قرار دادن اجزا مکانیکی، موتور الکتریکی و روش کنترل سرعت موتور، مدل مورد نظر بصورت کامل ارایه گشته است. سپس با انجام شبیه سازی در نقاط مختلف کاری صحت عملکرد مدل ارایه شده مورد ارزیابی و تایید قرار گرفته است

چسبندگی،رویتگر، قطار الکتریکی، کنترل سرعت،الغزش چرخ، مدل سازی، موتور الکتریکی