قدسیه حبیبی - دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی
سعید انواری - دانشیار فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی
سیدصدرالدین طاهری - استاد فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی

نظریات مختلفی درباره نحوه ارتباط صورت های ذهنی با اشیای خارجی ارایه شده است که از میان آنها میتوان به دو نظریه عینیت ماهوی و قول به شبح اشاره کرد. اکثر محققان ابن سینا را قایل به عینیت ماهوی و تفتازانی را ملتزم به دیدگاه شبح دانسته اند. در مقاله حاضر نخست اندیشه های ابن سینا و تفتازانی با یکدیگر مقایسه شده است و نشان داده شده است که ایشان نهتنها پیرو دو رویکرد متفاوت نیستند، بلکه سخنان تفتازانی را میتوان تایید نظر ابن سینا و مشابه اندیشه های او به شمار آورد. همچنین، با اشاره به تفسیرهای مختلفی که از نظریه شبح مطرح شده است، درمورد انتساب این نظریه به تفتازانی داوری شده است.

وجود ذهنی، ابن سینا، تفتازانی، عینیت ماهوی، قول به شبح