محمودرضا جعفریان - دانشجوی دکتری رشته تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
شهرام یوسفی فر - استاد پژوهشکده تاریخ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
رضا شعبانی - استاد تاریخ، دانشگاه شهید بهشتی

مهاجرت در جوامع انسانی با گونه های مختلف و هدفمند، به موجب موقعیتها و شرایط متعدد، انفرادی یا جمعی صورت می پذیرد. جامعه ایرانی عصر ناصری به فراخور زمانه و زمینه شاهد مهاجرت بود. در دوره انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه شرایط نامناسب آب و هوایی با پیامدهای بد اقتصادی تاثیر مستقیم بر زندگی مردم گذاشته و بهمراه مسایلی چون ظلم، تعدی و شیوع بیماری، موجب مهاجرت شد. مقاله با احصاء و پایش اخبار پیگیری خواهد کرد مساله مهاجرت تا چه میزان و با چه حجم و فراوانی انعکاس یافت حکام با چه رویکرها و اقداماتی برای حل مسایل مهاجرت و رفع تبعات آن داشتهاند دست یافتن به علل و زمینه های مهاجرت، تحلیل مناطق مهاجرفرست و مهاجرپذیر و نیز بررسی زمانی و مکانی آن میتواند از دیگر دستاوردهای مقاله برشمرد. با روش تحلیل محتوا و گردآوری کلیه گزارشها، مهاجرت به مثابه مساله اجتماعی مورد تحلیل جامعه شناختی قرار گرفت.

مساله اجتماعی، مهاجرت، تحلیل محتوا، روزنامه وقایع اتفاقیه، قاجاریه، دوره ناصری