رامین امیرساسان - استادیار دانشگاه تبریز
وحید ساری صراف - استادیار دانشگاه تبریز
قادر رحیم زاده - مدرس کنفدراسیون فوتبال آسیا AFC باشگاه تراکتورسازی تبریز

هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه غلظت های لاکتات بزاقی با لاکتات خون و ضربان قلب برای برآورد غیرتهاجمی آستانه لاکتات پس از اجرای یک شیوه تمرینی توپی فوتبال (بازی سه در مقابل سه) در مردان فوتبالیست است. به این منظور، 12 مرد فوتبالیست (سن: 18-1 سال، قد: 173/6-4/4 سانتیمتر، وزن: 67/8-4/6 کیلو گرم، درصد چربی: (14/3-3/8 در قالب چهار گروه سه نفری در این پژوهش شرکت کردند. هر گروه سه نفره از آزمودنیها نوعی از تمرینات بازی فوتبال در زمین های کوچک (سه در مقابل سه) بدون دروازه یا دروازهبان را در محوطه ای به ابعاد 25×25 متر اجرا کردند. فعالیت شامل حفظ توپ و تلاش حریف برای بهدست آوردن توپ بود. برای تعیین شدت فعالیت، ضربان قلب آزمودنی ها در هر مرحله پنج دقیقه ای، با استفاده از ضربان سنج پولار ثبت میشد. مراحل نمونهگیری خون و بزاق در شش مرحله عبارت بودند از: حالت استراحت، بعد از 15 دقیقه گرم کردن و بعد از چهار مرحله بازی پنج دقیقه ای با شدت های %60، %70، %80 و %90 ضربان قلب ذخیره. بین هر مرحله، پنج دقیقه استراحت غیرفعال بود و نمونه های خون و بزاق در این مرحله جمع آوری میشدند. داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر و همبستگی اسپیرمن در سطح معنی داری 0/05 تجزیه و تحلیل شدند. با توجه به نتایج، در مقادیر لاکتات خون و بزاق، بین شش مرحله تفاوت معنی داری مشاهده میشود. از طرف دیگر، بین لاکتات خون و بزاق در مرحله های پنج و شش (شدت های%80 و (%90 از قرارداد تمرینی، همبستگی قابل قبولی وجود دارد r5=0/79) ،P<0/05 و r6=0/56 ،.(P<0/05 بین ضربان قلب و لاکتات در مرحله های پنج و شش بزاق نیز همبستگی بالایی مشاهده میشود r5=0/6) ،P<0/05 و r6=0/68 ،(P<0/05؛ بنابراین شاید بتوان از اندازه گیری غلظت لاکتات بزاقی به عنوان روشی غیرتهاجمی برای تحقیقات فیزیولوژیکی استفاده کرد. همچنین، به دلیل شباهت بین نقطه شکست لاکتات خون- ضربان قلب و لاکتات بزاق- ضربان قلب در منحنیهای مربوط میتوان آستانه بیهوازی چشمی را برای این نوع قراردادهای تمرینی تعیین کرد. (قطعا تحقیقات بیشتر در این زمینه نیاز است).

لاکتات بزاقی، لاکتات خون، بازی در زمین های کوچک .(SSG)