برهان وجوب و امکان سینوی؛ رهیده از تسلسل، گرفتار ماهیت
Publish place: Ontological Researches، Vol: 7، Issue: 13
Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 541
This Paper With 16 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ORJ-7-13_004
تاریخ نمایه سازی: 23 آبان 1397
Abstract:
یکی از براهین قابل اعتماد نزد غالب فیلسوفان اسلامی برای اثبات خدای متعال، برهان وجوب و امکان است. ابن سینا در کتاب الاشارات و التنبیهات به نحوه خاصی این برهان را ارایه داده است، که به نظر خویش در این برهان، خلق، واسطه اثبات حق قرار نگرفته، بلکه با نظر به خودوجود، وجود خدا را اثبات کرده و این نوع از برهان را صدیقین نامگذاری کرده است. به نظر میرسد فلاسفه متاخر همین اصطلاح را پذیرفته اند و با معیار خود ابن سینا به نقد صدیقین بودن این برهان پرداخته اند. دو اشکال اساسی که در نقد قرار گیری عنوان صدیقین بر این برهان طرح شده است یکی ابتنای این برهان به ابطال دور و تسلسل و دیگری ابتنایش به مفهوم موجود و حیثیت ماهیت است. در این مقاله با بررسی این دو اشکال معلوم میشود که این برهان مبتنی به ابطال دور و تسلسل نیست ولی آنچنان که شیخ الرییس ادعا میکند بر وجوبوجود از خود وجود استفاده نشده است و مفهوم موجود و حیثبت ماهیت در این استدلال نقش بازی میکند. در نتیجه اگر چه این برهان را در دستگاه فلسفی صدرا نمیتوان صدیقین نامید ولی در دستگاه فلسفی مشا، بیواسطه ترین برهان بر اثبات وجود خداست.
Keywords:
Authors
محمدعلی علیگو
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران پردیس فارابی
محمد محمدرضایی
رییس گروه فلسفه دین پردیس فارابی دانشگاه تهران