زنبورهای پارازیتویید سن گندم، Eurygaster integriceps و میزان پارازیتیسم آنها در مزارع غلات منطقه الشتر استان لرستان

گندم، مهمترین محصول غذایی در خاورمیانه و کشورهای جنوب غرب آسیا میباشد. سالانه بیش از 6/5 میلیون هکتار از اراضی زراعی ایران به کشت گندم اختصاص مییابد که سهم استان لرستان از مقدار فوق، حدود 300000 هکتار است. در شهرستان الشتر (سلسله) استان لرستان با توجه به اینکه کشت گندم در سطح وسیع انجام میگیرد و بیشتر آن نیز به صورت دیم میباشد،طبعا0یکی از مهمترین آفات آن در این منطقه سن گندم، Eurygaster integriceps Puton (Hemipterta: Scutelleridae) میباشد. این آفت هر ساله سطح زیادی از مزارع گندم را آلوده میکند و به خصوص خسارت آن در سالهایی که خشکسالی اتفاق میافتد، بیشتر میباشد. جمعیت سن گندم نیز مانند حشرات دیگرتحت تاثیر عوامل زنده یا دشمنان طبیعی اعم از شکارگرها، پارازیتوییدها و بیمارگرها قرار می گیرد. در این تحقیق زنبورهای پارازیتویید تخم سن گندم در مزارع گندم شهرستان الشتر جمع آوری و شناسایی گردید. در مجموع دو گونه زنبور پارازیتویید از خانواده Scelionidae شناسایی گردید که شامل گونه های Trissolcus dircus (Kozlov Le, 1977) و Trissolcus (Microphanurus) vassilievi (Mayr, 1903) بودند. نتایج به دست آمده از درصد پارازیتیسم سنهای بالغ توسط زنبورهای پارازیتویید نشان داد که در دهه دوم و سوم اردیبهشت ماه حداکثر درصد پارازیتیسم در هر دو سال 1394-95 مشاهده شد. در این تاریخها جمعیت گونه T. dircus نسبت به گونه T. vassilievi بیشتر بود. میزان کل پارازیتیسم توسط این دو گونه کمتر از 10 درصد برآورد گردید. با توجه به اینکه سطح وسیعی از اراضی قابل کشت این منطقه به کشت گندم اختصاص دارد لذا نتایج حاصل میتواند گامی هر چند کوچک در راستای مدیریت سن گندم محسوب گردد.

Keywords:

سن گندم , مزارع غلات , زنبورهای پارازیتویید , الشتر , لرستان