ارزیابی و تحلیل سه دهه تحقیقات زرشک ایران

شناخت و ارزیابی وضعیت فعالیت های پژوهشی امری ضروری برای برنامه ریزان توسعه کشور است. از آنجا که در مورد پژوهش های انجام شده زرشک، اطلاعات جامعی در دسترس نمی باشد، تحقیقات انجام شده در زمینه این محصول جمع آوری و سامان دهی شد. سطح زیر کشت و میزان تولید زرشک بی دانه در سه دهه اخیر به ترتیب بیش از 5 و 4 برابر افزایش یافته است. یکی از کارآمدترین شیوه های بررسی وضعیت کلی پژوهش، استفاده از مطالعات علم سنجی است و مهمترین قسمت علم سنجی، تعداد و کیفیت مقاله های علمی منتشر شده در مجله های معتبر است. تعداد مقالات فارسی منتشرشده در زمینه زرشک در طول سه دهه گذشته، رشد جهشی چشمگیری داشته بطوریکه از 5 مقاله در دو دهه اول و دوم(1386-1367) به 158مقاله در دهه سوم(1396-1387) افزایش یافته، در طی این سه دهه، 119 پایان نامه با موضوع زرشک نیز انجام شده است. موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی طی سه دهه اخیر، 22 پروژه علمی کاربردی را در زمینه های مختلف زرشک به مرحله اجرا در آورده و با شناسایی رویشگاه های زرشک کشور، احداث باغ کلکسیون منحصر بفرد زرشک شامل50 گونه و دورگه زرشک دانه دار و شناسایی 5 نوع زرشک بی دانه برای اولین بار در جهان، در زمینه این محصول پیشتاز بوده و امکان انجام تحقیقات گسترده تر را فراهم نموده است. در مقاله حاضر، نتایج پژوهش های سه دهه اخیر در بخش های تولید، فرآوری و اقتصاد زرشک، تحلیل و خلاء های پژوهشی آنها شناسایی و راهبردهای مناسب ارایه گردیده است.

Keywords:

پژوهش , زرشک , علم سنجی