جواد سرحدی - عضو هییت علمی بخش تحقیقات خاک و آب- مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب کرمان
مهری شریف - کارشناس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- جیرفت- ایران.

خاک اغلب باغات خرما در منطقه جیرفت و کهنوج دارای بافت سبک (شنی) میباشد که علاوه بر فقر غذایی و ماده آلی از نظر ظرفیت نگهداری آب برای گیاه نیز ضعیف میباشد و این مشکلات خاک به همراه اثرات خشکسالی های اخیر موجب بروز عارضه خشکیدگی خوشه خرما شده است. علت اصلی این عارضه از دست دادن آب زیاد از درخت میباشد و هر عاملی که این هدر روی آب از درخت را تشدید کند موجب شدت عارضه شده و هر عاملی که موجب حفظ آب، تامین آب و افزایش راندمان آب آبیاری شود موجب کاهش عارضه و افزایش کمی و کیفی خرما میگردد. یکی از این عوامل افزایش ماده آلی خاک باغات به طرق مختلف از جمله به وسیله مصرف کودهای حیوانی میباشد. در منطقه جیرفت و کهنوج میزان مواد آلی خاک که عمدهترین ذخیره عناصر غذایی و بخصوص ازت محسوب میگردد، اندک است .[5] کودهای آلی از قبیل کود مرغی و گاوی، ساختمان خاک و تهویه آن را اصلاح و عناصر غذایی را به آرامی آزد میکنند و از این طریق باعث افزایش عملکرد و کیفیت بیشتر محصول میشوند. [6] یکی از فاکتورهای محدود کننده اولیه برای رشد گیاه در مناطق خشک و نیمهخشک، کمبود رطوبت است، که توان تولید این اراضی را محدود میکند .[10] آزمایشهای متعدد نشان داد که کود آلی به تنهایی یا در ترکیب با کود معدنی باعث بهبود خصوصیات فیزیکی خاک و افزایش میزان آب قابل دسترس در لایه سطحی خاک میشود .[9,11] مصرف ماده آلی و به خصوص بقایای گیاهی و کودهای دامی (ضایعات دامی و گیاهی) یکی از بهترین راه های بهبود خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاکها بوده و سبب کاهش چشمگیر عارضه خشکیدگی خوشه خرما و افزایش عملکرد کمی و کیفی محصول میشود.

خرما، ماده آلی، پتاسیم، عملکرد