مسلم سلیمانی یان - عضو هیات علمی دانشگاه ایلام
شهرام رهنما - عضو هیات علمی دانشگاه لرستان

اندیشه شیعیان امامیه اثنیعشری درباره ساختار حاکمیت سیاسی مبتنی بر اعتقاد به زعامت و پیشوایی پیامبر اسلام (ص) و ایمه دوازدهگانه علوی فاطمی است که از عصمت بر خوردارند. امام منصوص و معصوم تنها جانشین بر حق پیامبر بوده و میتواند در حوزه سیاسی از حق اقتداری همانند خدا و پیغمبر برخوردار گردد. جامعه شیعی در عرصه مذهبی با رجوع به امامان خود و شنیدن روایات و احادیث آنان، تکلیف مذهبی خود را باز مییابد. به طور کلی اگر تصویری کلان از اندیشه شیعه ارایه شود، میتوان آن را به دو دوره تقسیم کرد: دوره اول عصر امامت است که در آن امام معصوم(ع) در میان شیعیان حضور دارد و هدایت و رهبری آنها را برعهده دارد و دوره دوم عصر غیبت امام معصوم(ع) است که در این دوره طبق روایت شیعیان از ایمه، هدایت و رهبری برعهده فقها میباشد در این مقاله، علل این تحول اساسی یعنی رویکرد سیاسی علما شیعی در تقابل با حکومت پهلوی تبیین و تحلیل شده است. یافته این پژوهش نشان میدهدکه تحولات سیاسی، فکری و فرهنگی دوره مورد پژوهش علمای شیعی از حوزه مباحث نظری فقهی و کلامی به عرصه سیاسی و کنشهای اجتماعی نیزکشاند.

اندیشه، شیعیان، شیعیان امامیه اثنی عشری، روحانیت، سیاست