حیات در حیاط خانه های سنتی قاجاریه نمونه موردی: خانه های سنتی بهبهان

امروزه روند تغیرات شهر نشینی در ایران و به دنبال آن سازمان فضایی ساختمانهای مسکونی در جهت پاسخگویی به این تغیرات ادامه دارد. تغیراتی که سبب تحول در الگوی فضایی و به تبع آن تغیر نقش عناصر و فضاهایی شده که قرنها پاسخ گوی نیازهای مادی و معنوی ایرانیان بود. در این بین یکی از مهمترین عناصری که در این تغیرات رو به نابودی میرود حیاط است؛ که در گذشته حیات بخش خانههای ایران بوده است. حیاط در خانه ها امکان ارتباط و شناخت محیط طبیعی و همچنین بستری برای تعامل ساکنین خانه فراهم میساخت؛ که هم اکنون مکانی برای پارک خودرو و معبری برای عبور از حدفاصل خانه تا بدنه بیرونی شده است. از این رو پژوهش حاضر در جهت ارزشهای فراموش شده حیاط در خانه های معاصر با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی، به بررسی نقش حیاط خانه های سنتی عهد قاجاری بهبهان در حیات ساکنین آن میپردازد. در این راستا پس از برداشت تعدادی از خانه های سنتی شناسایی شده و یا گمنام به صورت میدانی، اشارهای مستقل به مفاهیم حیاط و حیات می کند و با شناسایی عوامل سازنده حیاط، به نقش آنها در زندگی ساکنین میپردازد. پس از بررسی و شناخت عوامل حیات بخش حیاط در این پژوهش، این نتیجه به دست میآید که برخلاف حال، در گذشته معماران با اشراف کامل به مسایل روانشناختی و زیباشناختی و تاثیرپذیری روان از محیط، فضایی را ایجاد میکردند که پاسخگوی تمام نیازهای انسان باشد.

Keywords:

بهبهان , حیاط مرکزی , خانه سنتی , قاجاریه , حیات در حیاط