مهران احمدنژاد - گروه معماری، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران
محمدرضا بمانیان - استاد گروه معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

یکی از مصادیق تفکر توحیدی شیعیان، در فرهنگ عاشورا و ارزش های نهفته در آن متجلی شده است. تکایای ایرانی، گویاترین تجلی کالبدی ماهیت و پیام چنین فرهنگی در ساختار فضاهای شهری است. تکایا که مظهر پیوند بین زمان، مکان و مردم می باشند، به دلیل مشخصه ی فضای شهری بودنشان نه تنها در قیاس با مکان های هم عملکرد خویش در سایر کشورها، هویتی متمایز می یابند، بلکه به عنوان یکی از فضاهای باز شهری، با عملکرد مذهبی خود در فرهنگ شهرسازی مسلمین، نقشی منحصر به فرد دارند. هدف از نگارش این مقاله، گردآوری اطلاعات پایه درباره ی بررسی عوامل موثر در ساختار فضایی تعدادی از تکایای تاریخی استان مازندران می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است که با مرور، واکاوی و تحلیل سوابق مطالعاتی موجود دررابطه با موضوع مورد بررسی، به کارگرفته شده است. برای انجام مطالعه، ازشیوه های مرسوم جمع آوری اطلاعات اعم از اسنادی و میدانی بهره گیری شده است. دربخش مطالعات کتابخانه ای، به شناخت کلی از تکایای تاریخی مورد بررسی پرداخته ایم. در بررسی های میدانی نیز با حضور در محل، پس از شناسایی تکایاهای مورد مطالعه، عوامل موثر در ساختار فضایی آن ها را تجزیه و تحلیل کرده ایم. از یافته های این پژوهش، می توان به شناخت عوامل موثر در ساختار فضایی تکایا اشاره کرد.

تکایای تاریخی، استان مازندران، ساختار فضایی، عوامل موثر بر ساختار فضایی تکایای تاریخی استان مازندران