سجاد جلالوند - دانشجوی دکترای ادبیات فارسی دانشگاه ملی لرستان
زهرا منوچهری - دانشجوی دکترای ادبیات فارسی دانشگاه ملی لرستان

تاریخ بیهقی، اثر ابوالفضل بیهقی را با توجه به برخی ویژگی های خاص و نوع روایت آن، میتوان به عنوان یک اثر انتقادی مورد بازبینی قرار داد، شیوه ی انتقاد بیهقی؛البته نه به صورت صریح و مستقیم؛ بلکه از طریق شیوه های دیگری است که بنا بر مقتضای زمان و وضع موجود، از آن شیوه بهره گرفته است. شیوه ای که در آن نه تنها حاکمان و وزیران و امیران؛ بلکه نزدیکان او نیز از تیغ نقد او در امان نمانده اند. روشهای خرده گیری و کوشش برای بهبود وضع موجود در تاریخ بیهقی، بیشتر به دو گونه است: نخست گزینش و بیان داستانهایی که زمینه ی انتقاد در آنها وجود دارد، دیگر روشی است که در سایه ی شیوه های بیان رندانه ی او تبلور مییابد؛ بیتردید خوانندهای که نتواند به طور فنی و ماهرانه، تاریخ بیهقی را بخواند، ممکن است به سادگی متوجه شیوه های انتقادی او نشود؛ اما با تاملی اندک، میتوان به شیوه های انتقادی او دست یافت. به این سبب است که باید گفت این مورخ بزرگ و آزاده همواره دغدغه ای فراتر از نوشتن تاریخ داشته است.

تاریخ بیهقی، ابوالفضل بیهقی، تاریخ انتقادی، غزنویان