ارسلان کریمی - کارشناسی ارشد علوم سلولی مولکولی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران
نرگس نیکونهادلطف آبادی - استادیار گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران
فاطمه حقیرالسادات - دکترای نانوبیوتکنولوژی، دانشکده علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران، تهران، ایران

امروزه داروهای حاصل از گیاهان و یا ترکیبات مشتق شده از آنها برای درمان سرطان مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از این ترکیبات سیلیمارین و ماده تشکیل دهنده آن سیلیبینین است که از عصاره گیاه خار مریم به دست می آیند و می تواند توسط مکانیسم های مختلف از جمله تنظیم چرخه ی سلولی، مهار رگ زایی، تهاجم و متاستاز بسیاری از وقایع مولکولی را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین درمان سرطان های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و به عنوان یک داروی ضد سرطان پیشنهاد شده است. از این رو در پژوهش حاضر، ماده ی سیلیبینین به منظور افزایش ویژگی های ضد توموری آن درون نیوزومهای بهینه بارگذاری شده و ویژگیهای فیزیکوشیمیایی آن مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا، بروش فیلم نازک، سامانه های نیوزومی با استفاده از Tween60 و کلسترول و با نسبت مولی 80 به 20 درصد به همراه 10 میکرو لیتر Tween20 تهیه و داروی سیلیبینین درون نیوزومها بارگذاری شد. سپس نانو حامل حاوی دارو با استفاده از دستگاههای FTIR DLS و SEM بررسی و الگوی رهایش دارو در شرایط سلول نرمال و سرطانی بررسی گردید. نتایج پژوهش نشان میدهد که نانو حامل نیوزومی حاوی دارو دارای راندمان انکپسولاسیون 92 / 87 درصد می باشد که حداکثر رهایش دارو توسط این نانو سامانه در طی 48 ساعت در شرایط سلول سرطانی حدود 83 / 5 درصد بوده است. همچنین سایز و پتانسیل زتای نیوزومهای به ترتیب mm 118 و 31 / 34 - میلی ولت بوده که حاکی از اندازه ی مناسب و آنیونی بودن نانو حامل است. بررسی تصویر حاصل از SEM هم مورفولوژی کروی، عدم چسبیدگی و عدم تجمع نانو ذرات حامل دارو را نشان داد. نبود هیچ گونه برهم کنش میان دارو و نانو سامانه و انکپسولاسیون مناسب دارو نیز با نتایج حاصل از FTIR تایید گردید. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، مشخص می شود که نانو سامانه ی نیوزومی حاوی سیلیبینین می تواند، حاملی مناسب و با پتانسیل بالا برای انتقال سیلیبینین به سلول های سرطانی باشد.

نیوزوم، نانو حامل، سیلیبینین، رهایش دارو، ضد سرطان، خار مریم