الهام مقصودی - دانش آموخته دکتری، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
حسین عباسپور - دانشیار دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
عبدالله قاسمی پیربلوطی - دانشیار، گروه گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد
سکینه سعیدی سار - دانشکده فنی دکتر شریعتی، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران

گیاهان گروه بزرگ و متنوعی از ترکیبات آلی به‎نام متابولیت‎های ثانوی را تولید می‎کنند که توسط انسان به ‎عنوان ترکیب دارویی مصرف می شوند. طبق برآوردهای صورت گرفته در سال های اخیر، ارزش بازارهای جهانی داروهای گیاهی که شامل گیاهان دارویی و فرآورده های آن‎هاست، همواره با رشد قابل توجهی رو به افزایش بوده است. مواد موثره اگرچه اساسا با هدایت فرآیندهای ژنتیکی ساخته میشوند ولی ساخت آنها به طور بارزی تحت تاثیر عوامل محیطی قرار می گیرد. به طوریکه عوامل محیطی سبب تغییر رشد و همچنین مقدار و کیفیت مواد موثره گیاهان دارویی می گردد. در مقاله حاضر سعی شده است تا ضمن معرفی برخی از عوامل موثر در افزایش تولید مواد موثره گیاهان دارویی، جنبه های مختلف امکان تولید متابولیت های ثانویه با استفاده از دستکاری متابولیسم این ترکیبات مرور گردیده است.

گیاهان دارویی، متابولیت ثانویه، ترپن سنتاز