سولماز مظفری - مدرس دانشگاه فرهنگیان، شیراز، ایران
حمیده حیدری - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی گرایش آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، شیراز

اسطوره با آدمی زاده شده، تغییر و تحول پیدا کرده و در پیکره داستان ها، حکایت ها و همراه با آثار ادبی و هنری تداوم یافته است. از طرفی نمی توان حضور اساطیر را در ادبیات، فرهنگ، هنر و نیز در گونه ها و مکتب های مختلف ادبی و هنری نادیده گرفت. رویکرد های جدید به روایت های کلاسیک و اساطیری مولفه های اساسی تربیت می پردازند و نقش اساسی آن ها را در رفتار های اخلاقی فرد کنکاش می کنند. در این نوشتار پژوهشگران در تلاش هستند تا به کمک روش تحلیلی-توصیفی و روش کتابخانه ای، ساخت و محتوای اسطوره را در اثر ادبی قابوس نامه با تکیه بر مولفه های تربیتی موجود در این اثر تببین نمایند. این گونه آثار بیشتر حاوی محتوای اخلاقی و فلسفی هستند و هدف عمده آن ها تعلیم مبانی اخلاقی و ارشاد خواننده است و اغلب از این آثار به عنوان مواعظ یا شعرهای حکمی یاد می شود. در این اثر ادبی مولفه های تربیتی گوناگونی از قبیل: (1 صراحت در گفتار، صداقت و صمیمیت در سخن (2خیراندیشی، نیکی سخن و عفت کلام (3فروتنی و تواضع (4انصاف و شفقت (5سخاوت (6اعتدال (7قناعت ورزی (8عبرت آموزی (9تعصب و غرض ورزی (10اندرزگویی بر پایه تجارب زندگی (11حق شناسی (12کهن گرایی و توجه به اساطیر کهن (13امانت داری (14غرور (15حسادت (16راستگویی (17ادب آموزی از بی ادبان وجود دارد . همچنین در کنار مولفه های تربیتی ذکر شده، نگاه ویژه به اسطوره ها و دگرگونی آن ها، تقدس زدایی از اسطوره ها، اثر تربیتی اسطوره ها بر جوامع و بازتاب اساطیر بیش از سایر مولفه های روایت های اسطوره ای به چشم می خورد.

اسطوره، تربیت، مولفه های تربیتی، قابوس نامه، عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر