روح الله وهاب زاده - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

مقاله حاضر، تلاشی است جهت بررسی جایگاه عرف در حقوق بین الملل و حقوق اسلام، به این معنا که میتوان گفت عرف و عادت، قدیمی ترین پدیده حقوقی است و از زمانهای بسیار کهن تا گذشتهای که چندان دور نیست، تنها مظهر و جلوگاه حقوق بوده است.نگارنده، برای بررسی تفصیلی در ابتدا به بحث عرف در حقوق بین الملل رم، آنگلوساکسون و کامن لا میپردازد. در ادامه، عرف در قانون و حقوق اسلام را بحث کرده و نمونه هایی از مصادیق عرف در حقوق اسلام و نقش عرف در پیدایش نظام دیات در اسلام را مورد بررسی قرار داده است.نویسنده، در پایان نتیجه میگیرد که نظام دیات یک حکم تاسیسی اسلام نیست، بلکه اسلام آن را امضا کرده و جزء احکام امضایی است و عرف و عادت در پیدایش آن نقش بسزایی را به عهده داشته است. همچنین با توجه به مطالب ذکر شده به دست می آید که پرداخت دیه از طرف عاقله نیز تابع عرف است.

عرف، عرف در حقوق بین الملل، عرف در حقوق اسلام