نادر علیزاده
مجتبی پالوچ

از دغدغه های اساسی کشورهای درحال توسعه قرارگرفتن در مسیر توسعه یافتگی است وجود برخی از چالش های اساسی نظیر بحران آب، محیط زیست، اقتصاد ناسالم و مسایل اجتماعی سبب شده که دولت ها برای عبور از این موانع راهکارهای لازم و مناسب را انتخاب نمایند. در واقع بدلیل ناکارآمدی تجارب گذشته مانند دولت بزرگ، دولت کوچک، آزادسازی و خصوصی سازی دولت ها و... موضوع و پارادایم حکمرانی خوب مطرح گردید. حکمرانی خوب در بخش کشاورزی را می توان شیوه و فرآیند اداره امورکشاورزی با مشارکت و تعامل سازنده سه بخش دولتی، خصوصی و نهادهای مردمی و سازمان یافته برای دستیابی به توسعه پایدارکشاورزی قلمداد کرد در این مقاله تلاش شده با بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی حکمرانی خوب در بخش کشاورزی از منظر امور زمین داری و نظام های بهره برداری در سه دوره مختلف مورد نقد و تحلیل قرار گرفته و سپس الزامات و اصول حاکم برحکمرانی خوب در این امور برای برون رفت از چالش های موجود مطرح و تبیین شود. بر اساس نتایج بدست آمده متاسفانه وضعیت متغیرها و شاخص های کلیدی در این زمینه نشان از شدت خرد شدن اراضی و بهره برداری نامناسب از منابع آب و خاک دارد.

حکمرانی، نظام زمین داری، نظام های بهره برداری کشاورزی، توسعه کشاورزی پایدار