مهناز احمدلو - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
مصطفی پویا کیان - استادیار گروه مهندسی بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
محمد رنجبریان - مربی گروه مهندسی بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

مقدمه: ابزارهای دستی به طور گسترده در بسیاری از مشاغل استفاده می شود. ارزیابی ابزار دستی نقش بسزایی را در ایجاد طرح های بهتر که با افزایش راحتی و کاهش خطر آسیب همراه است، ایفا می کند. مهمترین عامل تاثیرگذار در ایمنی و سلامتی افراد توجه و تمرکز بر تطابق طرح با ساختار فیزیکی و آناتومی دست می باشد. در صورت عدم توجه به مورد فوق استفاده از محصول در بلند مدت یا در پوسچرهای نامناسب منجر به درد و بیماری در کاربران خواهد شد. در مشاغلی مانند تعمیرگاه های خودرو، مکانیک ها، خطوط تولید و مونتاژ خودرو و سایر مشاغل نصب و تاسیسات طیف گسترده ای از ابزارآلات دستی استفاده می شود. استفاده طولانی مدت و تکراری از این ابزار آلات باعث شده است که صاحبان این مشاغل دچار اختلالات اندام فوقانی شوند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ارگونومیک شش مدل آچاربکس بر اساس روش الکترومیوگرافی طراحی و اجرا گردید. روش کار: این مطالعه مقطعی به صورت توصیفی- تحلیلی در میان 58 نفر از کارکنان تاسیسات شاغل در یک مرکز دانشگاهی انجام پذیرفت. در ابتدا شش مدل از رایج ترین آچاربکس های مورد استفاده ی این افراد انتخاب شد. سپس میزان فشارهای عضلانی وارد بر عضلات خم کننده و باز کننده انگشتان با استفاده از روش الکترومیوگرافی سطحی مورد بررسی قرار گرفت و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 22 تجزیه و تحلیل شد. نتایج: ارزیابی شش مدل آچاربکس با استفاده از روش الکترومیوگرافی نشان داد که کمترین سطح فعالیت الکتریکی عضله خم کننده انگشتان دست مربوط به آچاربکس مدل C و کمترین سطح فعالیت الکتریکی عضله باز کننده مچ دست متعلق به آچاربکس مدل F بود. نتیجه گیری: آچار بکس های با طول دسته ی بلند تر و قطر بیشتر که مطابق با اصول ارگونومیک طراحی شده است به عنوان مطلوب ترین آچار بکس ها از نظر سطح فعالیت الکتریکی عضلات دست انتخاب گردیدند. بنابراین انتخاب صحیح شکل دسته ابزار در کاهش نیروی مورد نیاز از سوی عضلات دست تاثیر بسزایی دارد.

ابزار دستی آچار بکس فعالیت الکتریکی ابعاد دسته ابزار