حانیه عبدی - دانشجوی کارشناسی مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، دانشکده بهداشت، قزوین، ایران
سهیلا اسمعیلی - دکتری تخصصی مدیریت دولتی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

زمینه و هدف : در حرفه دندانپزشکی، ناراحتی های اسکلتی- عضلانی از جمله ناراحتی هایی است که بیشتر دندانپزشکان در دوره هایی از کار خود آن را تجربه می کنند. وضعیت ها و حالت های استاتیک و دینامیک طولانی مدت، انجام حرکات تکراری، قرار گرفتن در یک وضعیت نامناسب به مدت طولانی و سن، از جمله عوامل ایجاد این ناراحتی ها هستند، ولی دندانپزشکان شناخت دقیقی از نقش عوامل ارگونومیک در سلامت سیستم اسکلتی- عضلانی ندارند. پیشگیری از این مشکلات مستلزم ارزیابی و اصلاح وضعیت های کاری دانشجویان می باشد. هدف از این مطالعه، ارزیابی ارگونومیکی وضعیت انجام کار دانشجویان دندانپزشکی با روش (Rapid Entire Body Assessment ( REBA در دانشکده دندانپزشکی قزوین و ارتباط آن با شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی می باشد. مواد و روش ها : وضعیت کاری 60 نفر از دانشجویان رشته دندانپزشکی با مشاهده مستقیم محقق به مدت 10 دقیقه بررسی شد و اطلاعات ثبت گردید. فاکتورهای ارگونومی محیطی نیز با استفاده از دستگاه های مربوطه ارزیابی شد. داده ها به صورت درصد فراوانی نسبی و میانگین گزارش گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 22 و آزمون آماری مجذور کای، مورد تحلیل قرار گرفت . نتایج : یافته ها نشان داد که 75% دانشجویان دارای امتیاز 3 (نمره REBA بین 7-4) و در سطح خطر متوسط ( اقدام های ضروری) و 25% دارای امتیاز 4 (نمره REBA بین 10-8) در سطح خطر بالا ( اقدام های ضروری هرچه زودتر) قرار داشتند. نوع وظیفه کاری دانشجو نیز در میزان خطر ارگونومی تاثیرگذار بود؛ به طوری که وضعیت دانشجویانی که مشغول به فایلینگ (filing)، جراحی، اندو و اطفال بودند در سطح خطر بالاتری قرار داشت. نتیجه گیری : با توجه به سطح خطر متوسط و بالا افراد مورد مطالعه، دانشجویان نیازمند آموزش مداخله ای ارگونومیکی می باشند و وضعیت های کاری آن ها نیاز به اصلاح دارد.

دندانپزشکی، REBA ، اختلالات اسکلتی- عضلانی، ارگونومی