پزشک خانواده و نظام ارجاع در استان هرمزگان: چالش ها و راهکارهای پیش روی توسعه

زمینه و هدف : استقرار پزشک خانواده و نظام ارجاع از مهمترین اصلاحات نظام سلامت کشور، علیرغم تصویب قانونی آن در برنامه های توسعه ملی، تاکنون محقق نشده است. مطالعه حاضر جهت بررسی چالش ها و راهکارهای بهبود اجرای این سیاست در استان هرمزگان انجام پذیرفت. مواد و روش ها: مطالعه کیفی حاضر در سال 1394 با استفاده از تکنیک دلفی در سه دوره انجام پذیرفت. تعداد 22 نفر از مدیران دانشگاه علوم پزشکی، مدیران شبکه بهداشت شهرستان های استان، کارشناسان بیمه خدمات درمانی، اعضای هییت علمی دانشگاه علوم پزشکی و پزشکان خانواده شاغل در استان به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در مطالعه دلفی شرکت کردند. نتایج: چالش ها و راهکارها درسه گروه 1-عوامل مرتبط با ارایه دهندگان خدمت ( چهار زیرگروه عوامل تولید، عوامل آموزشی، عوامل مدیریتی و عوامل انگیزشی) 4-عوامل مرتبط با گیرندگان خدمت (سه زیرگروه محیط طبیعی استان، عوامل اقتصادی اجتماعی و عوامل فرهنگی 3- عوامل مرتبط با خریداران خدمت قرار گرفتند. کمبود نیروی انسانی و توزیع ناعادلانه، فرسودگی وکمبود فضاهای فیزیکی، پسخوراند ضعیف متخصصین، رهبری ضعیف تیم سلامت توسط پزشک و نادیده گرفتن امورات بهداشتی، امکانات رفاهی ضعیف، ماندگاری پایین، وسعت بالای استان و پراکندگی جمعیت، درصدبالای خانوارهای آسیب پذیر، تخصص گرایی و تغییر رفتارهای مردم مانند مراجعه خانوادگی و تعدد بیمه ها از مهمترین چالش ها در گروه های مختلف بودند که به ترتیب راهکارهایی مانند تربیت نیروی بومی و جذب پزشکان ستادی، تامین فضای فیزیکی با کمک های مردمی، آموزش و نهادینه کردن ارجاع در دانشگاه ها، ایجاد تخصص پزشک خانواده و ارتقا منزلت اجتماعی آنان، بهبود شرایط رفاهی و تسهیلات سفر، تربیت نیروی بومی، ایجاد بلوک های سلامت و مسیرهای ارجاع و استفاده از تیم های سیار، شناسایی خانوارهای آسیب پذیر با هماهنگی کمیته امداد، بهزیستی و تخصیص متناسب منابع، ارتقا آگاهی و فرهنگ جامعه درباره نظام ارجاع، اراده سازمان های بالادستی جهت تجمیع را پیشنهاد دادند. نتیجه گیری: علیرغم تاکیدات اسناد بالادستی، استان هرمزگان برای استقرار بهینه طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع راه درازی در پیش دارد. نتایج نشان می دهد زیرساخت های استان آمادگی استقرار این طرح را ندارند و با توجه به وسعت این برنامه و ضرورت مداخله ارگان ها و نهادهای مختلف؛ اجرای این طرح ملی همکاری گسترده ای می طلبد.

Keywords:

پزشک خانواده , نظام ارجاع , راهکارها , چالش ها , استان هرمزگان