بررسی ارتباط بین بیماریابی سل در مراکز بهداشتی درمانی و کشف موارد مسلول در شهرستان فریدونشهر (96-1377)

زمینه و هدف: از آنجایی که در اهداف جهانی و کشوری برنامه کنترل سل، بیماریابی سل یکی از شاخص های مورد تاکید ناظرین ستادی بوده و پرسنل سطوحی خانه های بهداشت و مراکز بهداشتی درمانی موظف به نمونه گیری از موارد مشکوک می باشند، بعضا مشاهده می شود بهورز یا مراقب سلامت برای دستیابی به شاخص مطلوب، اقدام به نمونه گیری کور و بی هدف می نماید. بدین منظور این مطالعه به منظور بررسی ارتباط بین نمونه گیری خلط (بیماریابی سل) در مراکز بهداشتی درمانی و کشف موارد مسلول در شهرستان فریدونشهر در یک دوره 20 ساله ( از ابتدای سال 1377 تا پایان سال 1396 ) انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه همبستگی، اطلاعات مربوط به 1431 فرد مشکوک به سل به همراه 35 بیمار مسلول که طی دوره 20 ساله در شهرستان فریدونشهر شناسایی شده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات مورد استفاده در این مطالعه از گزارشات موجود در مرکز بهداشت شهرستان و با روش سرشماری، جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS ورژن 19 تجزیه و تحلیل شد. نتایج: آزمون کولموگروف اسمیرنوف ( Kolmogorov-Smirnov ) نشان داد که هر دو متغیر بیماریابی و تعداد مسلولین از توزیع نرمال پیروی می کنند ( P=0.08 ). با توجه به احراز شرایط پارامتریک؛ نرمال بودن توزیع، مستقل بودن متغیرها و اینکه مقیاس هر دو متغیر فوق کمی فاصله ای بوده، برای بررسی ارتباط از آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون، ارتباط معنی داری بین بیماریابی سل در مراکز بهداشتی درمانی و کشف موارد مسلول نشان نداد( P=0.20, ɤ=-0.336 ). نتیجه گیری: بیماریابی غیرفعال سل در مناطقی که شیوع سل در آن پایین است موجب نمونه گیری بی هدف پرسنل جهت رفع تکلیف و تحمیل هزینه گزاف بر سیستم بهداشتی می گردد. در این مناطق، بیماریابی فعال سل در بیماران مبتلا به ضعف سیستم ایمنی، افراد در معرض تماس نزدیک با بیمار مبتلا به سل ریوی خلط مثبت، و یا جمعیت های متراکم نظیر زندان ها، آسایشگاه سالمندان و مراکز بازپروری نتیجه بهتری در بر خواهد داشت.

Keywords:

بیماریابی , اسمیر مستقیم خلط , سل , مطالعه همبستگی , فریدونشهر