ارغوان و سبد بافی؛ سنتی دیرین در منطقه ییلاقی طرقبه

گیاه ارغوان در ییلاقات اطراف مشهد ازجمله طرقبه فراوان بوده و از آن، جهت بافت سبد استفاده می شود. سبدبافی از قدیمی ترین بافته های بشر در عرصه صنایع دستی است. از زمانی که بشر با تنیدن ساقه ها و شاخه های نازک درهم آشنا شد، سبدبافی نیز آغاز شد. در نقاط مختلف ایران و بر اساس طبیعت هر منطقه، از الیاف طبیعی آن برای بافت های سبدی استفاده می شود. سبدبافی یا ترکه بافی همچون حصیربافی رایج دراستان های یزد و گیلان می باشد که درقدیم جز آن دسته ازصنایعی محسوب می شدکه جنبه ی هنری کمتر و کاربرد بیشتری داشته اند و عمدتا برآورنده ی نیازهای مصرفی محلی و منطقه ای به شمارمی-رفتند. سبدبافی ازجمله هنرهای دستی است که دراکترنقاط روستایی ایران به روش های مختلفی ایجادشده وکاربردهای متفاوتی دارد. نقش بسیارمهم صنایع دستی دراقتصاد خانواده ها، مراکزتولید، مواد مصرفی و روش های بافت و ابزار مورد استفاده همراه با چگونگی روش و رویکرد این هنردستی در کنار کاربردی کردن این صنعت همراه با سلایق روز بسیار با اهمیت و ضروری می باشد. استفاده از گیاه ارغوان در این صنعت منجربه طرح اینکه ارغوان چیست و محل رویش آن کجاست و انواع بافت و نحوه تبدیل این هنر به یک صنعت جهت عرضه محصول نهایی برای سلایق امروز چگونه می تواند رخ دهد، می شود. هدف تحقیق شناخت ارغوان و معرفی رویشگاه آن، روش بافت و ابزار مورد استفاده در تهیه و بافت آن دراستان خراسان رضوی به خصوص شهرستان طرقبه می باشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و از نقطه نظر هدف کاربردی است. اطلاعات لازم از طریق مطالعات کتابخانه ای و جستجوهای اینترنتی همراه با مصاحبه و مشاهدات میدانی جمع آوری شده است. نتایج نشان داد که ابزار ساده جمع آوری ارغوان و نحوه تولید بافته ها با ایده های خلاقانه در کاربرد این هنر و تبدیل آن به صنعت جهت رفع نیازهای امروز می تواند رونقی دوباره به رواج آن ببخشد. استفاده از طرح های بدیع و جدید در ساخت محصولاتی که می تواند جهت قراردادن سوغات به کارگرفته شود یکی از پیشنهاداتی است که کاربردی کردن این هنر را برای رفع یکی از نیازهای امروز در شهر مشهددر برخواهد داشت.

Keywords:

ارغوان , سبدبافی , خراسان , طرقبه , صنایع دستی