فلزکاری مکتب خراسان، نقوش و تزیینات آن از منظر باورها و اعتقادات ایران باستان

خراسان بزرگ به دلیل شرایط جغرافیایی و سیاسی که در ادوار مختلف اساطیری و تاریخی داشته، در انتقال سنت های گذشته ایرانی به دوره های بعد بسیار تاثیرگذار بوده است. آثار و متون تاریخی-جغرافیایی برجامانده، گواهی بر منابع و معادن سرشار فلزات، کارگاه های شکوفای فلزکاری و صنایع دستی غنی و پربار در این سرزمین می باشند. کارگاه های فلزکاری خراسان بزرگ که وارث سنت های گذشته به خصوص ساسانی می باشند، باورها، اعتقادات و روش های ساخت و تزیین صنعت فلزکاری را از گذشته های دور حفظ و پس از استیلای اعراب مسلمان به کارگاه های فلزکاری اسلامی منتقل کرده اند. در هنر فلزکاری اسلامی طی چهار قرن اولیه اسلامی با توجه به اعتقادات دین مبین اسلام به تدریج تغییراتی پدید آمد؛ در خراسان بزرگ پیشرفت کرد و در دوره ی سلجوقی به اوج خود رسید. چهار شهر بزرگ خراسان (نیشابور، مرو، هرات و بلخ) در این دوره به مراکز مهم فلزکاری تبدیل شدند. تحفه ها و آثار ساخته شده توسط هنرمندان این مراکز به سراسر مرزهای اسلامی صادر می شد. فلزکاری مکتب خراسان تا یورش مغول در این مراکز ادامه یافت. با توجه به اهمیت خراسان در این صنعت و تاثیرات به سزای آن در هنر فلزکاری قرون بعدی اسلامی، پژوهش در این زمینه ضروری می باشد. در این پژوهش سعی می-شود با استفاده از گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی، مکتب فلزکاری خراسان، نقوش و تزیینات آثار این مکتب، از منظر باورها و اعتقادات ایران باستان مورد مطالعه قرار دهیم.