هانیه یارمند - دانش آموخته دکتری زبان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
حسن عشایری - استاد گروه نورو سایکیاتری، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

این پژوهش، از جمله پژوهش های میان رشته ای است که در حوزه های علوم شناختی، زبان شناسی بالینی، عصب شناسی زبان و آسیب شناسی زبان قرار می گیرد و در جهت حل مشکلات و اختلالات مربوط به زبان، انجام گرفته است. هدف از این پژوهش، مقایسه تاثیر تحریک سیستم نورونهای آینه ای از طریق القای موسیقی و تقلید حرکات قصدمند بر افزایش میانگین تعداد فعل در جمله در گفتار آزاد کودکان اتیستیک است. به همین منظور، ابتدا دو پژوهش آزمایشی در 12 جلسه روی دو دختر 9 و 7 ساله اتیستیک به مدت چهار هفته در دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشکده علوم توانبخشی اجرا شد. پس از مشاهده نتایج مثبت و موثر این دو روش، نمونه های دیگر، یعنی 6 دختر اتیستیک 5- 8 ساله تک زبانه فارسی زبان، به صورت نمونه در دسترس، انتخاب شدند و 2 جلسه در طی چهارده هفته، به صورت سه جلسه 20- 30 دقیقه ای در هفته تحت آموزش، قرار گرفتند. آزمودنیها به دو گروه تقسیم شدند؛ هنگام آموزش تقلید حرکات قصدمند در گروه اول که شامل 3 آزمودنی میشد، موسیقی در کلاس پخش نمی شد (تحریک دیداری و حرکتی)؛ اما در گروه دوم که شامل 3 آزمودنی می شد، هنگام آموزش تقلید حرکات قصدمند، موسیقی بی کلام پخش می شد (تحریک دیداری، حرکتی و شنیداری). به منظور ارزیابی شاخص میانگین تعداد فعل در جمله، گفتار آزمودنیها، پیش و پس از اجرای مداخله، در حین بازی و مکالمات روزمره ضبط شد؛ سپس میانگین تعداد فعل در جمله آنها اندازه گیری شد. یافته های حاصل از پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 به کمک آزمون تی زوج و آزمون تحلیل کواریانس (ANCOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که میانگین تعداد فعل در جمله، به صورت معنی داری بعد از دوره آموزشی در هر دو گروه افزایش یافت. علاوه بر افزایش میانگین تعداد فعل درکل آزمودنی هاتعدادفعل درجمله درگفتارآزمودنی های گروه دوم نسبت به آزمودنی های گروه اول تفاوت معنی داری داشت براساس یافته های این پژوهش می توان گفت تحریک سیستم نورون های آینه ای ازطریق القای موسیقی و تقلید حرکات قصدمند تاثیرمثبتی برافزایش میانگین تعداد فعل درجمله درکودکان اتیستیک دارد البته گفتنی است که تحریک شنیداری دیداری حرکتی این سیستم عصبی تاثیر بیشتری برپیشرفت وضعیت کلامی این کودکان دارد

آتیسم،سیستم نورون های آینه ای،القای موسیقی،تقلیدحرکات قصدمند