احسان مهرکش - دکتری حوزه علمیه قم، قم، ایران

قایل شدن به ذهنی بودن موضوع له الفاظ در قالب نظریه، در حقیقت همگام شدن با دیدگاه رایج و متعارفی است که امروزه در مجامع زبان شناسی طرفداران بسیار دارد و معتقدان به آن باید لوازمی را بپذیرند که در پاره ای از موارد با اصول مطرح در علوم ادبی سازگار نیست و برخی از پیروان آن خواسته یا ناخواسته از قصد و نیت ماتن عبور می کنند. این مقاله در پی آن است تا بررسی کند که ورود این نگاه چه تاثیری بر محققان زبان شناس فارسی گذاشته است و لوازم غیر قابل قبول مترتب بر قول به ذهنی بودن موضوع له الفاظ چیست و به چه دلیل بعضی از پویندگان این دیدگاه نمی توانند به نیت صاحب متن توجه کنند. مقاله حاضر برای پاسخ به این سوالات دیدگاه زبان شناسان معروفی همچون سوسور، پیرس، یلمزلف، بارات، ویمسات و بردزلی را مطرح می کند و ضمن نقد آنها سبب عدول از قول به ذهنی بودن الفاظ و قایل به موضوع له بودن ماهیات خارجی را توضیح می دهد و نیز بررسی میکند بر اساس این دیدگاه چه چیزی بر قصد و نیت مولف تاثیر می گذارد. تاثیر این گونه مباحث در دیگر علوم مرتبط با الفاظ نظیر علم اصول و ادبیات و ورود و قبول برخی از نظریات آنها در این دو علم، از دیگر اهداف مقاله حاضر است.

موضوع له الفاظ، نیت مولف، نظریه مصداقی بودن معنا، ماهیات خارجی