رضا پیش قدم - استاد زبان و ادبیات انگلیسی و علوم تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
آیدا فیروزیان پوراصفهانی - استادیار زبان شناسی، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران

بی گمان، برابریابی برای واژه های بیگانه موجود در زبان فارسی، تلاشی سنجیده، آگاهانه و قابل تقدیر است و این امر از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی تحقق یافته است. نوواژه ها در واقع، نوآوری هایی هستند که برنامه ریزان واژگانی، آنها را به جای معادل قرضی ایجاد میکنند و بهترین پیامد ممکن برای این واژه ها این خواهد بود که کاربران زبان آنها را پذیرش میکنند و به زبان عموم راه می یابند. شواهد موجود از مصارف واژگانی کاربران زبان فارسی بیانگر آن است که گاهی کاربران این زبان، تمایل بیشتری برای استعمال واژگان بیگانه نسبت به واژگان مصوب از خود نشان می دهند. دلایل احتمالی این تمایل را می توان با در نظر گرفتن مفهوم هیجامد بررسی کرد. هیجامد که از ترکیب دو واژه هیجان و بسامد حاصل شده است، به هیجانات ناشی از حواسی اشاره میکند که تحت تاثیر بسامد واژگان قرار دارند. نوشته حاضر می کوشد تا با در نظر گرفتن این مفهوم نوظهور و مولفه های سه گانه آن (هیجان، حواس و بسامد) در حوزه واژه گزینی و معادل یابی، راهکارهایی را در جهت افزایش پذیرش واژگان مصوب و کاهش استعمال واژگان بیگانه ارایه دهد.

فرهنگستان زبان و ادب فارسی، هیجاد، جایگزینی هیجامد، هیجادکاهی، هیجامدافزایی