شجاع تفکری رضایی - استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه رازی کرمانشاه، ایران
علی رضا سلیمانی مقدم - دانشجوی دکتری زبان شناسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

در مقاله توصیفی - تحلیلی حاضر، ساخت های موسوم به مجهول زبان فارسی را در چارچوب رویکرد صرف توزیعی (1993 , Halle & Marantz )، رویکردی غیر واژگان گرا - که ساخت تمام واحدهای غیر بسیط را به تنها حوزه زایای دستور، یعنی نحو می سپارد - از منظر تعامل نحو و معنا، با تمرکز بر دیدگاه امبیک (2004)، بررسی می کنیم. از آنجا که مجهول های فعلی و صفتی زبان فارسی، جملگی غیر بسیط اند؛ لذا در رویکرد حاضر، خلاف پژوهش های پیشین در ساخت مجهول، با قواعد نحوی یکسان توصیف و تبیین می شوند و تفاوت آنها به جایگاه های متفاوت ادغام هسته نمود (بالا یا پایین گروه فعلی) نسبت داده می شود. همچنین، با استناد به شواهد تعبیری و زبانی، چون برخی وجه - های وصفی واحد (گداخته، بسته و آراسته)، در ترکیب اسم مفعول + شدن ، هم تعبیر رخداد و هم تعبیر رخدا. نتیجه ای دارند؛ بنابراین، نوع دیگری از مجهول صفتی، یعنی نتیجه ای را در زبان فارسی معرفی می کنیم و مشخصه های نحوی آن را در چارچوب صرف توزیعی نشان می دهیم. دلیل چنین تفاوت تعبیری، کاربرد دوگانه فعل شدن ، به عنوان فعل کمکی در ساخت رخدادی و فعل ربطی یا عملگر شدن به تعبیر امبیک (2004) در ساخت نتیجه ای است.

صرف توزیعی، کم مشخص بودگی، واژگان گرا، وجه وصفی